Nếu bạn là người mới bắt đầu học tiếng Anh, đã học nhưng bị “mất gốc”, hay bạn đã đạt được một trình độ nhất định (Trung cấp / B1) và đang tiếp tục cải thiện khả năng tiếng Anh của mình hơn nữa, thì bài viết này sẽ là nơi giúp bạn định hình cách học phù hợp cho mình, cũng như những chương trình, công cụ học tiếng Anh online hiệu quả.
Học tiếng Anh là học những gì
Làm thế nào để tự học tiếng Anh hiệu quả
Và sau đó, TAMN sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn cụ thể để giúp bạn học và phát triển 4 kỹ năng trong tiếng Anh.
Nào, chúng ta hãy bắt đầu.
Học tiếng Anh là học những gì?
Để có thể học tiếng Anh hiệu quả, dù cho là bạn học online hay ở trung tâm (offline), thì việc hiểu rõ bạn cần học những gì là một điều hết sức quan trọng.
Nếu bạn mới bắt đầu học tiếng Anh, hoặc chưa có dịp hiểu rõ về việc học tiếng Anh, thì bạn chắc chắn nên đọc bài chia sẻ sau.
Học tiếng Anh là học những gì
Làm thế nào để tự học tiếng Anh hiệu quả?
Để có thể học tiếng Anh online hiệu quả, khả năng tự học là một kỹ năng nền tảng, then chốt, đóng vai trò quyết định quan trọng bật nhất đến kết quả tự học của bạn.
Hướng dẫn tự học hiệu quả
2 cách học tiếng Anh online
Tự học với các chương trình phần mềm (hoặc dựa chủ yếu trên phần mềm)
Học với giáo viên: nhưng thay vì đến trung tâm thì bạn sẽ học qua Internet
Như vậy, câu hỏi chúng ta cần trả lời lúc này là cách học nào trong 2 cách học trên phù hợp với bạn?
Tiêu chí Học với ứng dụng phần mềm (Web, mobile apps) Học với giáo viên qua InternetPhù hợp với
Cách học này tùy thuộc rất nhiều vào khả năng tự học của bạn, vì thế thường sẽ hiệu quả nếu người học đã biết và có kinh nghiệm tự học. Ví dụ như:
Các bạn học sinh khoảng từ cấp II trở lên, và có năng lực học tốt.
Sinh viên, người đi làm đã quen với việc tự tìm hiểu kiến thức
Phù hợp với mọi đối tượng, vì bản chất là bạn vẫn học với giáo viên như bạn học ở trường học hay các trung tâm offline
Chi phí
Thường là thấp hơn nhiều so với việc học với giáo viên qua Internet.
Vì vẫn cần có giáo viên giảng dạy, chi phí vẫn sẽ cao.
Do môi trường học online tiết kiệm được chi phí trường lớp, giá các khóa học này thường thấp hơn các khóa học trực tiếp ở trung tâm (nhưng không thấp hơn quá nhiều).
Tiện lợi
Rất tiện lợi vì bạn không cần di chuyển, và có thể học mọi lúc mọi nới 24/7.
Vì có lớp học (1 kèm 1 hoặc là lớp học nhiều người) nên sẽ có các khung giờ cố định
Nếu học 1 kèm 1: bạn sẽ được chủ động đề xuất thời gian học phù hợp với mình.
Với các lớp học online gồm nhiều học viên, một số chương trình cũng cho phép bạn vào học linh động nhiều khung giờ trong ngày.
Như vậy, dựa vào hoàn cảnh và khả năng tự học của bạn, bạn hãy đưa ra cho mình quyết định là nên học theo cách nào.
Cách lựa chọn ứng dụng học tiếng Anh phù hợp
Bắt đầu với kỹ năng nghe
Mặc dù cả 4 kỹ năng đều rất quan trọng, với một người học tiếng Anh nhóm kỹ năng quan trọng bạn cần học đầu tiên là nhóm kỹ năng bị động (nghe và đọc), chứ không phải là nhóm kỹ năng chủ động (nói và viết). Tìm hiểu thêm về điều này ở đây.
Như vậy, nếu bạn mới bắt đầu học tiếng Anh, hoặc muốn lấy lại nền tảng tiếng Anh, bạn nên tập trung vào việc phát triển kỹ năng nghe.
Giống như kỹ năng đọc, tập trung nghe tiếng Anh sẽ giúp bạn tiếp nhận được tiếng Anh thật, như cách mà một đưa trẻ học tiếng mẹ đẻ của nó: bằng cách lắng nghe đến khi nói được (chứ không phải là nói ngay khi sinh ra).
Tuy nhiên, kỹ năng nghe sẽ cho phép bạn tiếp nhận tiếng Anh dưới dạng audio và giúp bạn quen với các âm trong tiếng Anh. Và điều này sẽ hỗ trợ việc bạn nói sau này.
Còn kỹ năng đọc, cũng giống như kỹ năng nghe, sẽ giúp bạn phát triển vốn từ và tiếp xúc với tiếng Anh thật. Việc tra cứu từ vựng trong lúc đọc thường dễ hơn việc tra từ trong lúc nghe, mặc dù một số ứng dụng cũng cho phép bạn làm việc này dễ dàng.
Sử dụng một từ điển tiếng Anh online tốt
Nếu mỗi một từ bạn hiểu sai nghĩa của nó một chút, hoặc bạn phát âm sai, hoặc bạn không biết cách dùng từ, thì bạn có thể thấy là toàn bộ cái gọi là tiếng Anh chẳng còn lại gì. Từ vựng là những mảnh ghép cơ bản nhất của tiếng Anh, và vì thế việc học từ vựng đúng cách là, rất đáng để nhấn mạnh một lần nữa, vô cùng quan trọng.
Một từ điển tốt sẽ cần cung được các thông tin sau một cách chính xác:
Phát âm của từ: dưới cả dạng audio và IPA.
Các cấu trúc sử dụng từ trong câu.
Tất cả các nghĩa chính của từ: với mỗi nghĩa giải thích một cách rõ ràng để bạn hiểu đúng.
Từ điển tốt nhất đáp ứng được các tiêu chí này là Từ điển Oxford. Nếu bạn chưa quen với việc sử dụng từ điển này, bạn hãy xem hướng dẫn chi tiết cách sử dụng từ điển Oxford mà Tiếng Anh Mỗi Ngày đã chuẩn bị.
(Nếu bạn đã quen với việc dùng một từ điển Anh-Anh tốt khác như Từ điển Cambridge hay Longman thì hoàn toàn ok. Điều quan trọng là bạn biết cách dùng từ, phát âm đúng và hiểu rõ nghĩa của từ.)
Nếu bạn mới bắt đầu và việc sử dụng một từ điển Anh-Anh là quá sức với bạn hiện nay thì một từ điển Anh-Việt tốt mà bạn có thể sử dụng là từ điển Lạc Việt.
Cuối cùng, có một chú ý quan trọng là Google Translate không phải là một từ điển Anh-Anh tốt: bởi vì công cụ này:
Không cung cấp cho bạn cách sử dụng từ trong câu
Không cung cấp đầy đủ các nghĩa của từ với độ chính xác cao.
Không giải thích nghĩa Anh – Anh mà chỉ dịch sang tiếng Việt. Khi dịch một từ sang tiếng Việt rất dễ cho người học hiểu nhầm ý nghĩa của từ do trong tiếng Việt một từ có rất nhiều nghĩa.
Có audio phát âm nhưng không có IPA.
Google Translate là một công cụ tuyệt vời: và điều tuyệt vời nhất của nó là dịch. Sử dụng Google Translate như là một từ điển là sử dụng không đúng giá trị của nó và người chịu hậu quả là chính bạn.
Về việc học ngữ pháp tiếng Anh
Thêm vào đó, cách tốt nhất để học ngữ pháp (và cả từ vựng) là học trong lúc bạn tiếp xúc với tiếng Anh thông qua quá trình nghe hay đọc. Việc học rời rạc những phần này sẽ cần thiết nếu bạn mới bắt đầu học, nhưng hiệu quả của nó sẽ càng ngày càng giảm khi trình độ của bạn ngày càng được nâng cao.
Nếu bạn mới bắt đầu học tiếng Anh và muốn nhanh chóng nắm bắt được toàn bộ ngữ pháp tiếng Anh căn bản, bạn hãy tham khảo Chương trình Ngữ Pháp PRO được phát triển bởi Tiếng Anh Mỗi Ngày. Có lẽ đây là chương trình học ngữ pháp đầy đủ và chi tiết, chính xác bật nhất hiện nay.
Học mà vui?
Bởi vì đó là một hoạt động đòi hỏi sự tập trung, suy nghĩ khó khăn, trong khi kết quả thì phải dài hạn mới thấy được.
Theo nghiên cứu của Malcom Gladwell trong cuốn Outliers, bạn cần khoảng 10 000 (mười nghìn) giờ luyện tập thật sự để có thể thật sự master một kỹ năng hay mảng kiến thức nào đó. 10k giờ luyện tập quy ra trung bình sẽ mất khoảng 10 năm.
Vậy thì làm sao nhiều người vẫn có thể bỏ ra một lượng giờ như vậy để giỏi?
Câu trả là họ luyện tập vì họ thích thú với kỹ năng hay kiến thức đó. Họ cảm thấy bị thu hút bởi nó và muốn tìm hiểu nó. Nó đem lại cho những người đó niềm “vui” hiểu theo nghĩ là họ thích và đam mê nó, chứ không phải vì việc đó dễ dàng.
Như vậy, thông điệp mà Tiếng Anh Mỗi Ngày muốn gửi gắm đến bạn ở đây là làm sao bạn phải giữ cho mình còn thích thú với việc học tiếng Anh.
Chọn cách nào đó, bất kì cách nào, mà khiến cho bạn vừa học tiếng Anh vừa thấy thích thú. Đó mới thật sự là “bi kíp” của mọi bí kíp.
Vừa sử dụng vừa học: tuyệt chiêu 2 trong 1
Nếu chúng ta sử dụng tiếng Anh hằng ngày thì 2 điều tuyệt vời sẽ xảy ra cùng một lúc:
Trong quá trình sử dụng tiếng Anh (trong công việc, học tập hay cuộc sống) chúng ta đồng thời vừa dùng nhưng cũng là vừa học: vừa ôn lại từ, vừa nghe lại từ, vừa gặp và học từ mới, …
Nhu cầu thật sự cần sử dụng tiếng Anh sẽ thúc giục chúng ta ngày càng giỏi tiếng Anh hơn (để “có mà sài”). Đây là một động lực thực tiễn và có sức mạnh rất lớn.
Thay vì cài giao diện chương trình email (gmail, hotmail, outlook, …) bằng tiếng Việt, chuyển giao diện sang tiếng Anh. Sử dụng giao diện tiếng Anh là không quá khó, ngay cả khi bạn chỉ mới bắt đầu học tiếng Anh.
Thay vì google bằng tiếng Việt, chuyển sang google mọi thứ bằng tiếng Anh. Bạn sẽ phải đọc kết quả bằng tiếng Anh: vừa học tiếng Anh vừa học được từ mới tiếng Anh về những lĩnh vực mà mình quan tâm.
Bạn sẽ cần một khoản thời gian ban đầu để “bắt nhịp” nhưng bạn sẽ dần dần quen với nó. Một lần nữa, không vội, nhưng chuyển dịch từ từ sang tiếng Anh.
Và đến lúc bạn có thể giải trí bằng tiếng Anh, có lẽ đây là lúc “học mà vui” thực sự diễn ra: học tiếng Anh trong lúc bạn đang giải trí!
Nói đến việc sử dụng tiếng Anh cũng là lúc thích hợp để đề cập đến một vấn đề mà 99% chúng ta gặp phải khi học tiếng Anh
Làm thế nào để nhớ từ vựng nhanh và lâu quên?
Đây là một câu hỏi, một trở ngại, một thử thách mà hầu hết chúng ta, những người học tiếng Anh đều gặp phải.
Thật ra không phải là không có cách, và nó đã được chia sẻ ở trên: sử dụng tiếng Anh thường xuyên.
Theo các nghiên cứu về trí nhớ, chúng ta sẽ cần gặp một từ, một khái niệm từ 10 – 30 lần để có thể nhớ được chúng lâu dài.
Điều này có nghĩa là gì? Nghĩa là nếu chúng ta muốn nhớ từ vựng càng nhanh thì chúng ta càng cần tiếp xúc với nó với một tần suất cao hơn!
Nếu bạn ít sử dụng tiếng Anh, bạn sẽ rất lâu mới gặp lại một từ mới mà bạn học. Do đó, đây là một chu trình lặp vô tận của sự quên từ vựng:
Bạn sẽ học một từ nào đó (gặp lần 1)
Rồi quên (vì lâu ngày không gặp lại)
Một ngày nào đó học lại từ đó (lần 2)
Rồi quên (vì lại không gặp lại từ đó)
Và quá trình này lập đi lập lại như vậy. Đó là lí do mà chúng ta học từ vựng lâu nhớ và mau quên.
Bạn sẽ học một từ nào đó (gặp lần 1)
Bạn sử dụng từ điển Anh-Anh để tra từ đó (tiếp xúc với từ đó thông qua nhiều ví dụ có trong từ điển); và nếu bạn đặc biệt thích thú với từ đó thì bạn sẽ tìm hiểu thêm nhiều ví dụ sử dụng từ đó khác nữa (một cách là google “google news “). Như vậy bạn sẽ tiếp xúc với từ đó rất nhiều.
Bạn sử dụng tiếng Anh hằng ngày (như đề xuất ở phần ở trên) nên sẽ có xác xuất cao bạn gặp lại từ đó trong quá trình nghe hay đọc tài liệu tiếng Anh của mình. Khi đó, trí nhớ của bạn về từ đó lại được cũng cố thay vì đi xuống.
…
Và thế là bạn nhanh nhớ hơn. Và trí nhớ của bạn được duy trì bởi việc bạn thường xuyên gặp lại nó.
Đó là cách học từ vựng tiếng Anh hiệu quả nhất: giúp bạn nhớ từ nhanh nhất có thể và lâu quên.
Nhưng nếu từ đó không phải là một từ hay gặp thì sao? Nếu như sau đó trong quá trình sử dụng không gặp lại nó thì làm sao để nhớ?
Câu trả lời đơn giản là: bạn không cần nhớ.
Nếu một từ không xuất hiện đủ thường xuyên để bạn gặp, một từ không quá hay để bạn phải cố tình nhớ nó để sử dụng (trong văn viết hay nói của bạn) thì vì sao chúng ta phải nhớ nó?
Còn học phát âm thì sao?
Chính việc không sử dụng từ điển khi học từ mới là nguồn gốc của việc nhiều bạn gặp vô cùng gian khó với tiếng Anh: phát âm sai, không biết cách dùng từ, hiểu sai nghĩa của từ.
Dùng một từ điển Anh-Anh, và kết hợp với việc sử dụng tiếng Anh thường xuyên là liều thuốc hữu hiệu và triệt để nhất cho việc cải thiện phát âm của bạn.
Còn nếu tôi đã lỡ phát âm sai rồi thì sao?
Cũng không sao. Bạn hãy tham khảo chi tiết ở bài chia sẻ: Hướng dẫn cải thiện phát âm tiếng Anh hiện tại của mình.