Đề bài: Soạn Bài Lục Vân Tiên Gặp Nạn Lớp 9
Bài Làm
Câu 1: Chủ đề của đoạn trích Lục Vân Tiên gặp nạn là: Tác giả phê phán cái ác, đề cao và ca ngợi cái thiện, thổ hiện niềm tin vào những điều tốt đẹp ở đời.
Câu 2:
Trong văn bản Lục Vân Tiên gặp nạn Trịnh Hâm hiện lên là một người độc ác, bất nhân, bất nghĩa, mưu mô, xảo quyệt.
Trong lúc Lục Vân Tiên rơi vào hoàn cảnh hoạn nạn, khó khăn: tiền hết, mù lòa, bơ vơ nơi đất khách quê người, cần dược giúp dỡ, Trịnh Hâm đã không giúp đỡ bạn mà trái lại còn đang tâm hãm hại một con người tội nghiệp như thế. Hắn giả nhân giả nghĩa, đẩy Vân Tiên ngã xuống sông, nhưng lại giả bộ xót thương bạn. Những hành động độc ác của Trịnh Hâm là những việc làm có sắp xếp, có mưu mô, tính toán trước sau. Do hắn ghen ghét, đố kị với tài năng của Lục Vân Tiên ngay từ lúc mới gặp mặt hắn lo cho con đường tiến thân của mình. Dù bạn mù lòa song Trịnh Hâm vẫn ra tay hóm hại, chứng tỏ sự độc ác dường như đó ngấm vào máu thịt hắn, đó trở thành bản chất con người hắn.
Đây là đoạn thơ tự sự đặc sắc. Chỉ tám dòng thơ, tác giả đã sắp xếp các tình tiết một cách hợp lí, thể hiện diễn biến hành động rất mau lẹ, có tính toán và rất độc ác của Trịnh Hâm.
Câu 3:
a) Nguyễn Đình Chiểu không hề bi quan về cuộc đời, dựng lên hình ảnh của cái ác tấm lòng nhân ái của nhà thơ muốn tạo ra sự đối lập để tôn vinh cái thiện. Trong đoạn trích, nếu Trịnh Hâm là đại diện cho cái ác thì ông Ngư và gia đình lại đại diện cho cái thiện. Cái thiện trong đoạn trích được thể hiện qua:
– Ông Ngư và cả gia đình cứu sông Vân Tiên. Thấy người bị nạn, ông Ngư lập tức “vớt ngay lền bờ”, sau đó thì cứu chữa hết sức tận tình chu đáo:
“Hối con vầy lửa một giờ,
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày.”
Sau đó, ông Ngư chân thành mời Vân Tiên ở lại mà không ngại tốn kém:
“Ngư rằng: “Người ở cùng ta
Hôm mai hẩm hút một nhà cho vui”.
– Qua lời nói của ông Ngư với Vân Tiên, ta thấy được tấm lòng vị tha, tinh thần trọng nghĩa khinh tài của ông Ngư. Đó là những con người tốt bụng, nghĩa hiệp, làm ơn mà không mong chờ sự báo đáp. Ngư rằng:
“Lòng lão chẳng mơ,
Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn?
… Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời.”
– Ông Ngư là một con người yêu lao động, yêu cuộc sống. Cuộc sống lao động của ông trong sạch, không màng danh lợi, khinh ghét thói đời đen bạc tráo trở. – Tác giả gửi gắm khát vọng và niềm tin vào cái thiện, vào bản chất tốt đẹp của con người lao động bình thường qua đoạn trích này.
b) Bằng đoạn thơ trên, tác giả gửi gắm khát vọng và niềm tin vào cái thiện, vào bản chất tốt đẹp của con người lao động bình thường. Cùng với những Hớn Minh, Vương Tử Trực, ông Tiều, ông quán,… ông ngư đã đại diện cho cái thiện trong thiên truyện Truyện Lục Ván Tiên. Qua những nhân vật này, Nguyền Đình Chiểu thể hiện một cái nhìn tiến bộ, lạc quan đậm chất nhân dân.
Câu 4:
“Nước trong rửa ruột sạch trơn
Một câu danh lợi chi sờn lòng đây
Rày doi mai mịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió đêm nầy chơi trăng”
Đây là một trong những đoạn thơ hay của tác phẩm. Ý thơ phóng khoáng, sâu xa, lời lẽ thanh thoát, uyển chuyển, hình ảnh thơ đẹp và gợi cảm. Vũ trụ bao la, thiên nhiên tuyệt mĩ với những doi, vịnh, chích, đầm, bầu trời, mặt đất, gió, trăng,.. Con người hòa nhập trong cảnh đẹp ấy không chút cách biệt: hứng gió, chơi trăng, tắm mưa,… Tác giả sử dụng rất nhiều từ miêu tả trạng thái tâm hồn thanh thản của Ngư ông, vui vầy, thong thả, nghêu ngao, vui thầm, thung dung, vui say… Tưởng chính nhà thơ đang nhập thân vào nhân vật để nói lên khát vọng sống và niềm tin yêu cuộc đời của mình.