Top 9 # Soạn Bài Đồng Chí Ngữ Văn 9 Tập 1 Xem Nhiều Nhất, Mới Nhất 3/2023 # Top Trend

I. Tác giả, tác phẩm

1. Tác giả (Các em tham khảo phần giới thiệu tác giả Chính Hữu trong SGK Ngữ văn 9 tập 1).

2. Tác phẩm

* Xuất xứ: Bài thơ Đồng chí được sáng tác vào đầu năm 1948, sau khi tác giả đã cùng đồng đội tham gia chiến đấu trong chiến dịch Việt Bắc (thu đông 1947), đánh bại cuộc tiến công quy mô lớn của giặc Pháp lên chiến khu Việt Bắc. Bài thơ Đồng chí là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất viết về người lính cách mạng của văn học thời kháng chiến chống Pháp (1946 – 1954).

* Bố cục: Văn bản có thể chia làm 3 phần:

Phần 1: 7 câu đầu: Nói về cơ sở hình thành tình đồng chí, đồng đội.

Phần 2: 10 câu tiếp: Biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí

Phần 3: 3 câu còn lại: Hình ảnh và biểu tượng về người lính.

II. Hướng dẫn soạn bài

Câu 1:

* Dòng thứ bảy của bài thơ có cấu tạo rất đặc biệt chỉ có 2 từ và kết thúc bằng một dấu chấm than “Đồng chí!”

* Mạch cảm xúc  và suy nghĩ trong bài thơ được triển khai trước và sau dòng thơ trên là:

Đoạn trước có thể xem như là sự lí giải về tình đồng chí, đồng đội

Đoạn sau là những biểu hiện của tình đồng chí và sức mạnh của nó.

Câu 2:

Sáu dòng đầu của bài thơ đã nói về cơ sở hình thành tình đồng chí của những người lính cách mạng. Cơ sở đó là:

Xuất thân, nguồn gốc, giai cấp: Họ đều là những người nông dân đến từ những vùng quê nghèo.

Cùng chí hướng, nhiệm vụ, cùng mục đích chiến đấu

Cùng nhau tận hưởng niềm vui, cùng nhau vượt qua gian nan, khó khăn, hiểm nguy.

Câu 3:

* Những chi tiết, hình ảnh biểu hiện tình đồng chí, đồng đội làm nên sức mạnh tinh thần của những người lính cách mạng:

Sự cảm thông sâu xa những tâm sự, nỗi lòng của nhau: nỗi nhớ, lo toan về quê nhà, giếng nước, gốc đa, những hình ảnh thân thương, bình dị đều mang nỗi xót xa: “Ruộng nương anh gửi bạn thân cà…/ Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”.

Cùng nhau chia sẻ những gian lao, thiếu thốn “Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”. Trong hoàn cảnh khắc nghiệt của thời tiết, người lính chia sẻ hơi ấm cho nhau, cùng nhau vượt qua những khó khăn, cùng nhau chiến đấu vì một lí tưởng cao đẹp.

Câu 4:

Đêm nay rừng hoang sương muối

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Đầu súng trăng treo.

Qua những câu thơ trên, em thấy hình ảnh người lính thật đẹp, họ thật dũng cảm. Có thể xem đây chính là hình ảnh thơ đẹp nhất về người lính trong thơ ca kháng chiến. Bên cạnh đó cũng cho chúng ta thấy được cuộc chiến tranh gian khổ, đầy khó khăn.

Vẻ đẹp và ý nghĩa của hình ảnh trong những câu thơ trên là:

Vẻ đẹp hiện thực: Tình đồng chí, đồng đội sát cánh bên nhau, giữa rừng núi hoang vu vẫn ấm lòng, vẫn sẵn sàng chiến đấu.

Vẻ đẹp lãng mạn: Hình ảnh “Đầu súng trăng treo” là một hình ánh tuyệt đẹp, vừa hiện thực, vừa lãng mạn, vừa gần lại vừa xa. Súng là tượng trưng cho hành động chiến đấu, tinh thần quyết chiến vì đất nước. Còn trăng tượng trưng cho cái đẹp yên bình, thơ mộng. Hình ảnh “Đầu súng trăng treo” mang ý nghĩa khái quát về tư thế chủ động, tự tin trong chiến đấu và tâm hồn phong phú của người lính.

Câu 5:

Tác giả đặt nhan đề là “Đồng chí” bởi vì toàn bộ bài thơ đều tập trung làm nổi bật vẻ đẹp của những người đồng chí, họ là những người anh hùng cùng lí tưởng, cùng chí hướng và cùng yêu quê hương, đất nước.

Câu 6:

Qua bài thơ, em thấy hình ảnh anh bộ đội thời kháng chiến chống Pháp thật giản dị mà cao cả, dũng cảm, có tinh thần chịu đựng gian khổ, sẵn sàng lên đường chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.

4

/

5

(

7

bình chọn

)

Giải câu 1, 2, 3, 4 trang 83 SBT Ngữ Văn 9 tập 1. Viết một đoạn trình bày cảm nhận của em về ba dòng thơ cuối bài Đồng chí.

1. Bài thơ Đồng chí ra đời năm nào ? Em biết gì về hoàn cảnh sáng tác bài thơ ?

Trả lời:

Xem lại chú thích (★) trong SGK Ngữ văn 9, tập một, trang 129, để biết hoàn cảnh sáng tác bài Đồng chí.

2. Theo em, vì sao tác giả lại đặt tên Đồng chí cho bài thơ viết về tình đồng đội của những người lính ? Tên bài thơ gợi cho em suy nghĩ gì về tình cảm của những người lính cách mạng ?

Trả lời:

Xem lại chú thích (1) về từ đồng chí. Tình đồng đội của những người lính được tác giả gọi bằng tình đồng chí, điều đó đã nhấn mạnh cơ sở giai cấp, lí tưởng chiến đấu và tính chất cách mạng của mối quan hệ giữa những người lính trong kháng chiến chống Php. Tình đồng chí là cốt lõi, là bản chất sâu xa của sự gắn bó giữa những người lính cách mạng.

3. Trong bài Đồng chí có nhiều câu thơ đối ứng với nhau. Hãy chỉ ra những câu đối ứng ấy và nhận xét về ý nghĩa của biện pháp đó trong bài thơ.

Trả lời:

Các câu thơ đối ứng : 1 và 2, 13 và 14, 15 và 16. Ngoài ra còn nhiều câu thơ có những chi tiết, hình ảnh sóng đôi, như câu 5, 6, 11, 17,… Biện pháp nghệ thuật này đã làm nổi bật sự gần gũi, thống nhất của những người lính cách mạng, từ hoàn cảnh xuất thân đến sự chia sẻ những gian lao, thiếu thốn và cùng một lí tưởng chiến đấu. Đó chính là cơ sở và cũng là biểu hiện cụ thể của tình đồng chí giữa họ. Biện pháp nghệ thuật này đã góp phần quan trọng để xây dựng hình tượng người lính cách mạng trong bài thơ, với sự gắn bó keo sơn trong tình đồng chí, đồng đội. Tình cảm ấy vừa là vẻ đẹp tinh thần, vừa là cơ sở tạo nên sức mạnh chiến đấu của người lính.

4. Viết một đoạn trình bày cảm nhận của em về ba dòng thơ cuối bài Đồng chí.

Trả lời:

Có thể tham khảo những gợi ý sau :

– Trong bức tranh ấy nổi lên trên nền cảnh rừng đêm giá rét là ba hình ảnh gắn kết với nhau : người lính, khẩu súng, vầng trăng. Trong cảnh rừng hoang sương muối những người lính đứng bên nhau, chờ giặc. Sức mạnh của tình đồng đội đã giúp họ vượt lên tất cả những khắc nghiệt của thời tiết và mọi gian khổ, thiếu thốn. Người lính trong cảnh phục kích giặc giữa rừng khuya còn có một người bạn nữa, đó là vầng trăng. ” Đầu súng trăng treo, ngoài hình ảnh, bốn chữ này còn có nhịp điệu như nhịp lắc của một cái gì lơ lửng, chông chênh trong sự bát ngát. Nó nói lên cái gì lơ lửng ở rất xa chứ không phải là buộc chặt, suốt đêm vầng trăng ở bầu trời cao xuống thấp dần và có lúc như treo lơ lửng trên đầu mũi súng. Những đêm phục kích chờ giặc, vầng trăng đối với chúng tôi như một người bạn”. ( Theo Chính Hữu, Một vài kỉ niệm nhỏ về bài thơ “Đồng chí”)

– Hình ảnh “đầu súng trăng treo” còn mang ý nghĩa biểu tượng, gợi ra những liên tưởng phong phú, súng và trăng là gần và xa, thực tại và mơ mộng, chất chiến đấu và chất trữ tình, chiến sĩ và thi sĩ.

chúng tôi

Bài tiếp theo

Soạn bài Đồng Chí Chính Hữu trong Ngữ Văn 9

Bài thơ Đồng Chí Chính Hữu là một trong những tác phẩm tiêu biểu và nổi tiếng nói về tình cảm của những đồng đội với nhau trong thời kỳ chiến tranh. Hôm nay bạn sẽ được hướng dẫn soạn bài Đồng Chí trong chương trình Ngữ Văn lớp 9.

Hướng dẫn soạn bài Đồng Chí

Câu 1. a

Dòng thứ bảy của bài thơ Đồng chí rất đặc biệt khi dòng thơ có một từ, hai tiếng, dấu chấm cảm: Đồng chí! Kiểu câu đặc biệt vang lên như một sự phát hiện, như chính là lời khẳng định tình đồng chí. Nó còn giống như tình cảm thân thiết giữa những con người anh em ruột thịt với nhau. Tình đồng chí đoạn trước là cơ sở, nguồn gốc còn trong đoạn sau đó là các biểu hiện cụ thể của tình đồng chí.

b. Bố cục.

– 7 câu đầu là cơ sở của tình đồng chí.

– 9 câu tiếp theo thể hiện tình đồng chí và sức mạnh tình đồng chí trong bài thơ.

– 3 dòng cuối chính là những biểu tượng chân thực về người lính.

Câu 2: 6 câu thơ đầu bài nói về cơ sở hình thành tình đồng chí của những người lính cách mạng. Đó là tình cảm được hình thành từ những con người cùng hoàn cảnh, cùng gia cảnh nghèo khó.

” Quê hương anh nước mặn đồng chua

Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”

Sự hình thành cùng chung giai cấp hoàn cảnh củ những người lính cách mạng. Những con người xa lạ nhưng cùng chung mục đích, lý tưởng sống đã tập hợp lại cùng nhau đứng trong hàng ngũ quân đội cách mạng cùng chiến đấu. Tình đồng chí còn được nảy sinh từ sự cùng chung nhiệm vụ sát cánh bên nhau trong chiến đấu:

“Súng bên súng đầu sát bên đầu”

Tình đồng chí, đồng đội hình thành và thành bền chặt trong sự chan hòa và chia sẻ mọi gian lao cũng như niềm vui, đó là mối tình bền chặt của những người bạn mà tác giả đã biểu hiện bằng những hình ảnh thật giản dị mà cảm động: “Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.” Những thứ bình thường nhưng lại có sức gợi hình rất cao.

Câu 3:

Hình ảnh biểu hiện tình đồng chí, tạo nên sức mạnh tinh thần vô cùng mạnh mẽ.

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày

Gian nhà không mặc kệ gió lung lay

Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính”.

+ Nỗi nhớ thương quê hương, làng quê cùng với gia đình, những anh lính nhớ ruộng nương, ngôi nhà, cây đa, giếng nước thân thuộc. Nhớ tay ai cày xới ruộng nương, giếng nước gốc đa.

+ Tình quê hương sâu đậm của người lính, sự đồng cảm của những người đồng đội cơ cùng cảnh ngộ.

+ Gian khổ mà người lính trải qua trong chiến đấu rất nhiều như cái rét xé thịt da,căn bệnh sốt rét do muỗi đốt, cái buốt giá khắc nghiệt của núi rừng nhưng những người lính luôn can đảm đối đầu và chấp nhận hi sinh bảo vệ đất nước.

Câu 4:

“Đêm nay rừng hoang sương muối

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Đầu súng trăng treo”.

Những người lính anh hùng trong sự lạnh lẽo của sương muối, người chiến sĩ vẫn luôn sát cánh bên nhau, luôn tự tin trong chiến đấu với sự gian khổ lẫn cả sự hi sinh thầm lặng.

+ Hình ảnh người lính – súng – trăng hiện lên trong cảnh rừng hoang sương muối lạnh giá, khắc nghiệt.

+ Hình ảnh đầu súng trăng treo đối với người trực tiếp cầm súng có ý nghĩa về tư thế chủ động, sẵn sàng bảo vệ đất nước trong mỗi tình huống hiểm nguy.

Câu 5:

Đồng chí muốn nói rằng những người cùng chung ý chí, lí tưởng. Tác giả đặt tên là Đồng chí như để diễn tả thêm sự gắn bó khăng khít người lính cách mạng trong công cuộc bảo vệ đất nước.

Câu 6: Hình ảnh người bộ đội trong bài thơ thời kháng chiến chống Pháp:

+ Có xuất thân từ nông dân.

+ Chịu đựng gian lao, thử thách tính mạng.

+ Tình đồng chí, đồng đội keo sơn và thắm thiết.

*Ý nghĩa nghệ thuật:

– Ngôn ngữ được sử dụng trong bài thơ giản dị, mộc mạc, chân thực,cô đọng, giàu ý nghĩa.

– Giọng thơ trong bài thơ như mang tâm tình, sâu lắng, tình cảm, khăn khít với nhau.

* Ý nghĩa nội dung:

– Bài thơ Đồng Chí mô tả tình đồng chí trong kháng chiến trong thời kì chống Pháp luôn gắn bó thân thiết và khăn khít sẵn sàng bảo vệ đất nước trong mọi tình huống hiểm nguy nhất.

– HS đọc, tìm hiểu từ khó

?Em hiểu gì về tác giả?

?Cho biết xuất xứ và HCST của bài thơ?

*HĐ2: Đọc – hiểu văn bản: *Nội dung:

– HS đọc 7 câu thơ đầu và cho biết nội dung của đoạn thơ?

?Qua hai câu thơ đầu, cho biết “anh” và “tôi” những người đồng chí có chung nhau ở điểm gì?

?Câu thơ “súng… đầu”, “Đêm… kỉ”, cho thấy tình đồng chí còn được nảy sinh từ những nguyên nhân nào?

– “Đồng chí”: nhà thơ hạ một dòng thơ đặc biệt với 2 tiếng “Đồng chí!”. Câu thơ chì có một từ với 2 tiếng và dấu chấm than tạo một nốt nhấn, nó vang lên như một sự phát hiện, một lời khẳng định, đồng thời như một cái bản lề gắn kết đoạn đầu và đoạn thứ hai của bài thơ.

– HS đọc 10 câu tiếp theo và cho biết nội dung của đoạn thơ?

?Trong chiến đấu gian khổ những người đồng chí có cùng chung một nỗi nhớ không nguôi. Tìm hiểu qua 3 câu thơ “Ruộng… ra lính”, em hãy cho biết nỗi nhớ đó là gì?

?Qua đoạn thơ “Anh với tôi…tay nắm lấy bàn tay”, em hãy cho biết những người đồng chí ấy đã cùng chiến đấu trong một điều kiện như thế nào? (gian lao, thiếu thốn) Chi tiết thể hiện cụ thể?

?Càng gian khó, tình đồng chí của họ càng thắm thiết, điều đó thể hiện qua câu thơ nào và như thế nào? (chia sẻ, cùng nằm gai nếm mật “Thương nhau…tay”)

?Em có nhận xét gì về bức tranh “Đêm nay… trăng treo” (Đây là bức tranh đẹp về tình đồng chí, đồng đội của người lính, là biểu tượng đẹp về cuộc đời người chiến sĩ. Trong bức tranh trên, nổi lên trên nền cảnh rừng đêm giá rét là ba hình ảnh gắn kết với nhau: người lính, khẩu súng, vầng trăng. Trong cảnh rừng hoang sương muối, những người lính phục kích, chờ giặc đứng bên nhau. Sức mạnh của tình đồng đội đã giúp họ vượt lên tất cả những khắc nghiệt của thời tiết và mọi gian khổ, thiếu thốn. Tình đồng chí đã sưởi ấm lòng họ giữa cảnh rừng hoang sương mùa đông, sương muối giá rét.

– Hình ảnh đầu súng trăng treo: gần và xa, thực tại và mơ mộng, chất chiến đấu và chất trữ tình, chiến sĩ và thi sĩ. Đó là các mặt bổ sung cho nhau, hài hoà với nhau của cuộc đời người lính cách mạng.)

*Nghệ thuật:

?Em có nhận xét gì về ngôn ngữ và tình cảm trong bài?

?Để miêu tả tiếng đàn tri âm về tình đồng chí, tác giả đả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? (miêu tả, dùng hình ảnh)

*Ý nghĩa văn bản:

?Bài thơ ngợi ca điều gì?

*HĐ3: HD HS luyện tập

I. Đọc – hiểu chú thích: 1.Đọc – từ khó (SGK) 2.Tác giả:

– Chính Hữu: sinh năm 1926, tên thật là Trần Đình Đắc, quê ở Hà Tĩnh.

– Chính Hữu chủ yếu sáng tác về những người chiến sĩ quân đội- những người đồng đội của ông trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ.

3.Tác phẩm:

– Bài thơ Đồng chí được trích từ tập thơ Đầu súng trăng treo.

– Ra đời năm 1948, khi tác giả cùng đồng đội tham gia chiến đấu trong chiến dịch Việt Bắc (thu đông 1947).

– Bài thơ Đồng chí là …(1946- 1954)

II. Đọc – hiểu văn bản: 1. Nội dung: a. Cơ sở tạo nên tình đồng chí cao đẹp:

– Quê hương … nước mặn đồng chua… đất cày lên sỏi đá “: cùng chung cảnh ngộ- vốn là những người nông dân nghèo từ những miền quê hương nghèo khó.

– “Súng bên súng, đầu sát bên đầu”, “Đêm… tri kỉ”: tình đồng chí nảy sinh từ sự cùng chung lí tưởng, cùng chung nhiệm vụ sát cánh cùng nhau, cùng chia sẻ mọi gian lao và niềm vui (đôi tri kỉ) bên chiến hào chiến đấu vì độc lập tự do của Tổ quốc.

b. Những biểu hiện của mối tình đồng chí trong chiến đấu gian khổ:

– Chung một nỗi niềm nhớ về quê hương “Ruộng… ra lính”

– “Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh…

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”: sát cánh bên nhau “tay nắm lấy bàn tay” bất chấp những khó khăn, thiếu thốn “Sốt run… ướt mồ hôi…”

2. Nghệ thuật:

– Sử dụng ngôn ngữ bình dị, thấm đượm chất dân gian, thể hiện tình cảm chân thành

– Sử dụng bút pháp tả thực với lãng mạng một cách hài hoà, tạo nên hình ảnh thơ đẹp, mang ý nghĩa biểu tượng.

3. Ý nghĩa văn bản:

Bài thơ ngợi ca tình cảm đồng chí cao đẹp giữa những người chiến sĩ trong thời kì đầu kháng chiến chống thực dân Pháp gian khổ.