Cập nhật thông tin chi tiết về Soạn Bài: Khóc Dương Khuê – Ngữ Văn 11 Tập 1 mới nhất trên website Maiphuongus.net. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
Xin chào các em! Tiếp tục với chuyên mục soạn văn ngày hôm nay, Soạn Văn sẽ hướng dẫn các em soạn văn bản: Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến. Bài thơ được biên soạn trong chương trình SGK Ngữ Văn 11 Tập 1, mời các em cùng theo dõi!
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1:
Bố cục của bài thơ: gồm 3 đoạn:
Đoạn 1: hai câu đầu: nỗi đau xót khi nghe tin bạn mất
Đoạn 2: từ câu 3 đến câu 22: Nhớ lại những kỉ niệm trước đây giữa 2 người và thể hiện tâm trạng thời cuộc của nhà thơ.
Đoạn 3: còn lại: Nỗi đau mất bạn và tâm sự cô đơn vì thiếu tri kỉ.
Câu 2:
Tình bạn thắm thiết, thủy chung của hai người được thể hiện:
* Hai câu thơ đầu là nỗi đau đớn của Nguyễn Khuyến khi nghe tin bạn mất:
Từ ngữ: Thôi đã thôi rồi, man mác, ngậm ngùi.
Nhịp thơ bị phá vỡ 2/1/3: Như một tiếng nấc tức tưởi, tắc nghẹn trước nỗi đau mất bạn của nhà thơ.
* Đoạn thơ thứ hai: tác giả gợi nhớ lại những kỉ niệm trong quá khứ giữa 2 người:
Cùng thi đỗ, cùng làm quan, cùng nhau trải qua nhiều thú vui tao nhã.
Khi về già vẫn thường xuyên viếng thăm nhau.
* Đoạn thơ cuối: là nỗi trống trải của nhà thơ khi bạn qua đời.
Nguyễn Khuyến cảm thấy cuộc sống như chẳng còn ý vị gì, vô cùng trống trải.
Nỗi đau được thể hiện ở nhiều cung bậc: lúc đột ngột, lúc ngậm ngùi, luyến tiếc, lúc thì lắng đọng thấm sâu chi phối tuổi già của tác giả.
Câu 3:
Đây là một bài thơ có nghệ thuật tu từ đặc sắc: nói giảm nói tránh, điệp ngữ, sử dụng câu hỏi tu từ.
Ngoài ra, thành công về nghệ thuật của bài thơ, chúng ta không thể không kể đến:
Ngôn ngữ thơ: đạt đến mức trong sáng tuyệt vời: lặp 5 từ “không” trong tổng số 14 từ để diễn tả một cái không trống rỗng đến ghê gớm khi mất bạn.
Cách sử dụng từ ngữ và hình ảnh, sử dụng điển tích, âm điệu của câu thơ song thất lục bát và nhân vật trữ tình tự bộc lộ tâm trạng.
5
/
5
(
1
bình chọn
)
Soạn Bài: Khóc Dương Khuê
Xin chào các em! Tiếp tục với chuyên mục soạn văn ngày hôm nay, Văn mẫu bất hủ sẽ hướng dẫn các em soạn văn bản: Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến. Bài thơ được biên soạn trong chương trình SGK Ngữ Văn 11 Tập 1, mời các em cùng theo dõi!
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1:
Bố cục của bài thơ: gồm 3 đoạn:
Đoạn 1: hai câu đầu: nỗi đau xót khi nghe tin bạn mất
Đoạn 2: từ câu 3 đến câu 22: Nhớ lại những kỉ niệm trước đây giữa 2 người và thể hiện tâm trạng thời cuộc của nhà thơ.
Đoạn 3: còn lại: Nỗi đau mất bạn và tâm sự cô đơn vì thiếu tri kỉ.
Câu 2:
Tình bạn thắm thiết, thủy chung của hai người được thể hiện:
* Hai câu thơ đầu là nỗi đau đớn của Nguyễn Khuyến khi nghe tin bạn mất:
Từ ngữ: Thôi đã thôi rồi, man mác, ngậm ngùi.
Nhịp thơ bị phá vỡ 2/1/3: Như một tiếng nấc tức tưởi, tắc nghẹn trước nỗi đau mất bạn của nhà thơ.
* Đoạn thơ thứ hai: tác giả gợi nhớ lại những kỉ niệm trong quá khứ giữa 2 người:
Cùng thi đỗ, cùng làm quan, cùng nhau trải qua nhiều thú vui tao nhã.
Khi về già vẫn thường xuyên viếng thăm nhau.
* Đoạn thơ cuối: là nỗi trống trải của nhà thơ khi bạn qua đời.
Nguyễn Khuyến cảm thấy cuộc sống như chẳng còn ý vị gì, vô cùng trống trải.
Nỗi đau được thể hiện ở nhiều cung bậc: lúc đột ngột, lúc ngậm ngùi, luyến tiếc, lúc thì lắng đọng thấm sâu chi phối tuổi già của tác giả.
Câu 3:
Đây là một bài thơ có nghệ thuật tu từ đặc sắc: nói giảm nói tránh, điệp ngữ, sử dụng câu hỏi tu từ.
Ngoài ra, thành công về nghệ thuật của bài thơ, chúng ta không thể không kể đến:
Ngôn ngữ thơ: đạt đến mức trong sáng tuyệt vời: lặp 5 từ “không” trong tổng số 14 từ để diễn tả một cái không trống rỗng đến ghê gớm khi mất bạn.
Cách sử dụng từ ngữ và hình ảnh, sử dụng điển tích, âm điệu của câu thơ song thất lục bát và nhân vật trữ tình tự bộc lộ tâm trạng.
Theo chúng tôi
Soạn Bài Khóc Dương Khuê Ngắn Nhất
Thông qua hướng dẫn soạn bài Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến thuộc chuyên mục Soạn văn 11 của Đọc tài liệu, các em sẽ cảm nhận rõ hơn tình bạn cao quý của tác giả qua nỗi đau đớn, tiếc thương trước sự ra đi của người bạn tri kỉ là Dương Khuê.
Bài soạn không những tóm tắt ngắn gọn nhất những thông tin cơ bản về tác giả, tác phẩm mà còn đưa ra những gợi ý chi tiết cho các câu hỏi đọc hiểu phần soạn bài Khóc Dương Khuê. Dựa vào đó, các em sẽ có cơ sở để làm rõ, phân tích nội dung nghệ thuật của bài thơ.
Cùng tham khảo…
Hướng dẫn soạn bài Khóc Dương Khuê chi tiết
Gợi ý trả lời câu hỏi đọc hiểu soạn bài Khóc Dương Khuê trang 32 SGK Ngữ văn 11 tập 1 với nhiều cách khác nhau từ soạn bài ngắn gọn nhất tới bài soạn đầy đủ, chi tiết nhất cho các em tham khảo.
Soạn bài Khóc Dương Khuê ngắn gọn nhất
Câu 1 trang 32 SGK Ngữ văn 11 tập 1
Theo anh (chị), bài thơ này có thể chia thành mấy đoạn? Nội dung của mỗi đoạn là gì?
Trả lời:
Bài thơ có thể chia thành ba đoạn:
– Đoạn 1 (hai câu đầu): Nỗi đau đột ngột khi mất bạn.
– Đoạn 2 (từ câu 3 đến câu 22): Nhớ lại những kỷ niệm giữa hai người và thể hiện tâm trạng thời cuộc của nhà thơ.
– Đoạn 3 (phần còn lại): Nỗi đau mất bạn và tâm sự cô đơn vì thiếu tri kỷ.
Câu 2 trang 32 SGK Ngữ văn 11 tập 1
Tình bạn thắm thiết, thủy chung giữa hai người được thể hiện như thế nào trong bài Khóc Dương Khuê?
Trả lời:
* Thể hiện ở những kỉ niệm có với nhau
– Cùng nhau thi đỗ làm quan.
– Cùng nhau dong chơi khắp chốn non nước.
– Cùng ngân nga hát ả đào.
– Cùng nhau trải qua những buổi hoạn nạn, vật đổi sao rời.
* Thể hiện ở nỗi đau khi mất bạn
– Chân tay rụng rời khi nghe tin bạn mất
– Rượu ngon không có bạn hiền
– Đàn kia gảy cũng không ai thấu hiểu
Câu 3 trang 32 SGK Ngữ văn 11 tập 1
Đây là một bài thơ có nghệ thuật tu từ đặc sắc. Hãy phân tích những biện pháp nghệ thuật tu từ thể hiện nỗi trống vắng của nhà thơ khi bạn qua đời.
Trả lời:
– Nghệ thuật nói giảm nói tránh “Bác Dương thôi đã thôi rồi”
– Nghệ thuật sử dụng các câu hỏi tu từ trong đoạn cuối bài thơ. Hàng loạt các câu thơ như: Làm sao bác vội về ngay; Vội vàng sao đã mải lên tiên, … Để rồi lắng đọng trong những câu thơ hụt hẫng, chơi vơi
– Điệp từ không dùng rất hợp hoàn cảnh và đặc sắc. Chỉ một cặp lục bát mà chồng xếp 5 chữ không diễn tả thật đúng cái trống vắng khi mất bạn. Để rồi kết đọng trong tiếng khóc đáng thương của người bạn già tri kỉ. Câu thơ cuối buông nhẹ mà khơi gợi, xót đau, hờn tủi.
Bài 1 trang 32 SGK Ngữ văn 11 tập 1
Theo anh (chị), bài thơ này có thể chia thành mấy đoạn? Nội dung của mỗi đoạn là gì?
Trả lời:
Bài thơ Khóc Dương Khuê có thể chia thành ba đoạn với nội dung từng đoạn như sau:
– Đoạn 1 (hai câu thơ đầu): Nỗi đau đột ngột khi mất bạn.
– Đoạn 2 (từ câu 3 đến câu 22): Những kỉ niệm tươi rói về tình bạn sống lại trong hồi tưởng của nhà thơ.
– Đoạn 3 (phần còn lại): Nỗi đau tắc nghẹn, hẫng hụt, chơi vơi khi đối diện với hiện thực phũ phàng (mất người tri âm, tri kỉ).
– 2 câu đầu: Tin đến đột ngột
– 12 câu tiếp theo: Sự hồi tưởng về những kỉ niệm thời xuân xanh, chưa thành đạt.
– 8 câu tiếp: Ấn tượng mới trong lần gặp cuối cùng, lúc cả hai đã mãn chiều xế bóng
– 16 câu còn lại: Nỗi đau khôn tả lúc bạn dứt áo ra đi.
Bài 2 trang 32 SGK Ngữ văn 11 tập 1
Tình bạn thắm thiết, thủy chung giữa hai người được thể hiện như thế nào?
Trả lời: Bác Dương thôi dã thôi rồi, Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta.
– Câu thơ đọc lên nghe nhói đau, quặn thắt bởi cái sự không lành kia đến đột ngột quá. Câu lục ngắt nhịp 2/1/3 thể hiện đúng cái trường độ đứt đoạn của những tiếng nấc tắc nghẹn trong nỗi đau đến quá đỗi bất ngờ. Trong khi đó nhịp thơ dàn trải và đều đặn ở câu bát làm nỗi đau lan toả ra khắp không gian, trời đất. Một tượng đài đáng kính, đáng trọng trong lòng nhà thơ vừa mất đi một cách quá bàng hoàng khiến người trong cuộc choáng váng, tiếc nuối mà biết rằng không thể cưỡng lại được.
– Đau gắn với nhớ, càng nhớ càng đau. Hiện tại phũ phàng khơi gợi về những ngày tươi đẹp trong quá khứ đê rồi khi những ki niệm kia vụt tan thì hiện thực lại càng gợi sự đớn đau quặn thắt hơn. Câu thơ lặng lẽ trôi về quá khứ, dựng dậy cả một thời “quá khứ hoàng kim” của tình bạn, với mấy chục năm trời gắn bó:
+ Từ buổi đầu gặp gỡ (“thủa đăng khoa ngày trước”) đến tận khi tóc bạc da mồi (“Bác già tôi cũng già rồi”);
+ Có lúc thật phong lưu tài tử (“Thú vui con hát lựa chiều cầm xoang”) lại có khi chia sẻ cay đắng gian nan (“Buổi dương cửu cùng nhau hoạn nạn”),…
Trả lời:
Bài thơ rất thành công trong nghệ thuật tu từ, nhất là nghệ thuật sử dụng các câu hỏi tu từ trong đoạn cuối của bài thơ. Phân tích bài thơ Khóc Dương Khuê có thể thấy hàng loạt các câu thơ như: Làm sao bác vội về ngay; Vội vàng sao đã mải lên tiên,... để rồi lắng đọng trong những câu thơ hụt hẫng, chơi vơi:
Rượu ngon không có bạn hiền, Không mua không phải không tiền không mua.
Hư từ không dùng trong trường hợp này thật hợp và cũng thật sắc. Không mua rượu không phải vì không tiền, mà vì mất bạn. Không có tri kỉ thì độc ẩm chỉ tăng thêm nỗi xót xa. Chữ không tạo thành nghịch lí: Có tiền mà không mua. Chuyện uống rượu đối với nhà thơ đã thành “nghĩa tửu” bởi thế mà nó không chỉ còn là câu chuyện vật chất tầm thường nữa. Chỉ một cặp lục bát mà chồng xếp 5 chữ không diễn tả thật đúng cái trống vắng khủng khiếp khi mất bạn: Câu thơ không viết, câu thơ không biết đưa ai, chiếc giường treo không bạn, tiếng đàn ngơ ngẩn không tri âm. Ý thơ trống vắng, chơi vơi để rồi kết đọng trong tiếng khóc đáng thương của người bạn già tri kỉ:
Tuổi già hạt lệ như sương, Hơi đâu ép lấy hai hàng chứa chan!
Ngoài những nghệ thuật tu từ đặc sắc trên, bài thơ cũng sử dụng nhiều biện pháp tu từ khác như: nói giảm (“Bác Dương thôi đã thôi rồi”), nhân hóa (“nước mây man mác”), cách nói so sánh (“tuổi già giọt lệ như sương”), sử dụng lối liệt kê (có lúc, có khi, cũng có khi,…) nhằm tái hiện những kỉ niệm về tình bạn thân thiết và tấm lòng của nhà thơ với bạn.
Tác giả, tác phẩm
Tác phẩm này cũng là một tác phẩm của Nguyễn Khuyến, vì vậy về phần giới thiệu tác giả, các em học sinh có thẻ tham khảo lại các thông tin cơ bản của tác giả qua phần soạn bài Câu cá mùa thu.
II. Tác phẩm Khóc Dương Khuê
– Bài “Khóc Dương Khuê” lúc đầu viết bằng chữ Hán ( Văn đồng niên Vân Đình tiến sĩ Dương Thượng thư), sau đó được chính Nguyễn Khuyến dịch ra chữ Nôm và bản chữ Nôm lại có phần phổ biến hơn bản chữ Hán.
– Dương Khuê (1839 – 1902) người làng Vân Đình, tông Phương Đình, tỉnh Hà Đông (nay là huyện Ứng Hoà, thuộc Hà Nội), đỗ tiến sĩ năm 1868, làm quan đến chức Tổng đốc Nam Định, Ninh Bình. Ông là bạn thân của Nguyễn Khuyến.
– Bài thơ
KHÓC DƯƠNG KHUÊ
Bác Dương thôi đã thôi rồi, Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta. Nhớ từ thuở đăng khoa ngày trước, Vẫn sớm hôm tôi bác cùng nhau; Kính yêu từ trước đến sau, Trong khi gặp gỡ khác đâu duyên trời? Cũng có lúc chơi nơi dặm khách, Tiếng suối nghe róc rách lưng đèo; Có khi tầng gác cheo leo, Thú vui con hát lựa chiều cầm xoang; Cũng có lúc rượu ngon cùng nhắp, Chén quỳnh tương ăm ắp bầu xuân. Có khi bàn soạn câu văn, Biết bao đông bích, điển phần trước sau. Buổi dương cửu cùng nhau hoạn nạn, Phận đấu thăng chẳng dám tham trời; Bác già, tôi cũng già rồi, Biết thôi, thôi thế thì thôi mới là! Muốn đi lại tuổi già thêm nhác, Trước ba năm gặp bác một lần; Cầm tay hỏi hết xa gần, Mừng rằng bác vẫn tinh thần chưa can, Kể tuổi tôi còn hơn tuổi bác, Tôi lại đau trước bác mấy ngày; Làm sao bác vội về ngay, Chợt nghe, tôi bỗng chân tay rụng rời. Ai chẳng biết chán đời là phải, Vội vàng sao đã mải lên tiên; Rượu ngon không có bạn hiền, Không mua không phải không tiền không mua. Câu thơ nghĩ đắn đo không viết, Viết đưa ai, ai biết mà đưa; Giường kia treo những hững hờ, Đàn kia gẩy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn. Bác chẳng ở dẫu van chẳng ở, Tôi tuy thương, lấy nhớ làm thương; Tuổi già hạt lệ như sương, Hơi đâu ép lấy hai hàng chứa chan!
– Nội dung chính: Khóc Dương Khuê nói lên nỗi lòng đau xót khôn nguôi của tác giả trước việc người bạn tri kỉ đã qua đời.
– Bố cục: Bố cục bài Khóc Dương Khuê có thể chia làm 3 đoạn:
+ Đoạn 1: hai câu đầu – Giới thiệu về sự ra đi đột ngột của Dương Khuê
+ Đoạn 2: từ câu 3 đến 22 – Nhớ lại những kỷ niệm giữa hai người và thể hiện tâm trạng thời cuộc của nhà thơ.
+ Đoạn 3: các câu còn lại – Nỗi đau mất bạn và tâm sự cô đơn vì thiếu tri kỷ.
// Các em vừa tham khảo nội dung chi tiết bài soạn văn Khóc Dương Khuê do Đọc Tài Liệu biên soạn. Mong rằng nội dung của bài hướng dẫn soạn văn 11 bài Khóc Dương Khuê này sẽ giúp các em ôn tập và nắm vững các kiến thức quan trọng của tác phẩm. Chúc các em luôn đạt được những kết quả cao trong học tập.
[ĐỪNG SAO CHÉP] – Bài viết này chúng tôi chia sẻ với mong muốn giúp các bạn tham khảo, góp phần giúp cho bạn có thể để tự soạn bài Khóc Dương Khuê một cách tốt nhất.
Soạn Bài Khóc Dương Khuê Của Nguyễn Khuyến
1. Tóm tắt nội dung bài học
Tình cảm thống thiết của nhà thơ đối với người bạn tri kỉ của mình, một tình bạn đẹp, chân thành và cao quý
1.2. Nghệ thuật
Chú ý một số thủ pháp nghệ thuật được sử dụng trong bài thơ
Cách nói giảm, nói tránh
Biện pháp nhân hóa, so sánh
Cách sử dụng lối liệt kê, sử dụng những yếu tố trùng điệp để nhấn mạnh
Hư từ, ngôn ngữ thơ trong sáng, sử dụng điển cố, điển tích, hình ảnh thơ….
2. Soạn bài Khóc Dương Khuê chương trình chuẩn
Câu 1: Theo anh (chị), bài thơi này có thể chia thành mấy đoạn, Nội dung của mỗi đoạn là gì?
Bài thơ này có thể chia làm 3 đoạn
Hai câu đầu: đau xót khi nghe tin bạn mất.
Từ câu 3 đến câu 22: Nhớ lại những kỷ niệm giữa hai người và thể hiện tâm trạng thời cuộc của nhà thơ.
Phần còn lại: Nỗi đau mất bạn và tâm sự cô đơn vì thiếu tri
Câu 2: Tình bạn thắm thiết, thủy chung giữa hai người được thể hiện như thế nào? (Chú ý diễn biến tâm trạng của tác giả: Nỗi đau đớn lúc nghe tin bạn qua đời, sống lại những kỉ niệm trong tình bạn, nỗi trống vắng khi bạn mất.)
Tình bạn thắm thiết, thủy chung giữa hai người được thể hiện xuyên suốt bài thơ, từ những vần thơ đầu tiên đến vần thơ cuối cùng của bài thơ.
Đầu tiên là nỗi đau khi hay tin bạn qua đời: Câu thơ “Bác Dương thôi đã thôi rồi!” là tiếng kêu thương, đột ngột, bàng hoàng, ngỡ ngàng, xót thương, chút nghẹn nghèo, nuối tiếc. Cụm từ thôi đã thôi rồi chỉ gồm các hư từ nhằm nhấn mạnh đến sự mất mát không gì bù đắp nổi. Để rồi đến câu thơ thứ hai sự mất mát, đau xót ấy như dàn trải cả không gian đất trời
Đứng trước thực tại ấy, những kỉ niệm một thời giữa hai con người tri kỉ: kẻ còn người mất sống lại trong tâm trạng ngậm ngùi vủa nhà thơ. Đó là những kỉ niệm về một thời đèn sách, những thú vui nơi dặm khách, nơi gác hẹp, đắm say trong lời ca, tiếng đàn, nhịp phách…
Và cuối cùng, trong đoạn cuối bài thơ, tình cảm dạt dào, sự tiếc thương vô bờ bến đã thể hiện một cách sâu sắc sự chân thành trong tình bạn, sự thắm thiết, thủy chung son sắt trong tình bạn. Nỗi đau thể hiện ở nhiều cung bậc: lúc đột ngột, lúc ngậm ngùi, luyến tiếc, lúc lắng đọng thấm sâu chi phối tuổi già của tác giả. Hai câu kết của bài thơ là nỗi đau không nước mắt, nỗi đau như dồn vào lòng:
Tuổi già hạt lệ như sương, Hơi đâu ép lấy hai hàng chứa chan
Câu 3: Đây là một bài thơ có nghệ thuật tu từ đắc sắc. Hãy phân tích những biện pháp nghệ thuật tu từ thể hiện nỗi trống vắng của nhà thơ khi bạn qua đời.
Cách nói giảm: Bác Dương thôi đã thôi rồi!,…
Biện pháp nhân hóa: Nước mây man mác.
Cách nói so sánh: Tuổi già giọt lệ như sương…
Cách sử dụng lối liệt kê: có lúc, có khi, cũng có khi… nhằm tài hiện những kỉ niệm về tình bạn thân thiết và tấm lòng của nhà thơ đối với bạn.
3. Soạn bài Khóc Dương Khuê chương trình Nâng cao
Mod Ngữ văn sẽ cập nhật bài soạn trong thời gian sớm nhất!
Hướng dẫn soạn Khóc Dương Khuê
Hướng dẫn soạn bài ” Khóc Dương Khuê” – Nguyễn Khuyến
Bạn đang xem bài viết Soạn Bài: Khóc Dương Khuê – Ngữ Văn 11 Tập 1 trên website Maiphuongus.net. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!