Cập nhật thông tin chi tiết về Giáo Án Ngữ Văn 10 Tiết 17, 18: Đọc Văn Ra Ma Buộc Tội mới nhất trên website Maiphuongus.net. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
Phân môn : đọc văn Tiết 17 – 18 Soạn ngaỳ : 16/9/10 RA MA BUỘC TỘI -Trích Ramayana-Sử thi Ấn Độ- I- MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC : 1. Kiến thức Giuùp HS : Qua hai nhaân vaät Rama vaø Xita, hieåu ñöôïc quan nieäm cuûa AÁn Ñoä coå ñaïi veà ngöôøi, anh huøng, ñöùc vua maãu möïc vaø ngöôøi phuï nöõ lyù töôûng. – Thaáy ñöôïc ngheä thuaät theå hieän nhaân vaät cuûa söû thi Ra ma ya na. Qua giọng kể 2. Kĩ năng – Đọc hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại – Phân tích tâm lí , tính cách, sự phát triển của xung đột nhân vật 3. Tư tưởng, tình cảm – Yêu quý phẩm hạnh con người Học tập tính thủy chung son sắt của người Ấn Độ xưa II- THIẾT BỊ, PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC : 1. GV : – Phöông tieän : – SGK, Baøi thieát keá , Tranh ảnh về Ấn Độ và sử thi Rama 2. HS :Đọc và soạn bài , chuẩn bị tư liệu , phiếu học tập III- TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC : 1- Kieåm tra baøi cuõ : Cho HS kiểm tra bài 15 phút với 4 đề trắc nghiệm (15p) 2- Giôùi thieäu baøi môùi :2p Neáu ngöôøi anh huøng OÂ ñi xeâ trong söû thi Hilaïp ñöôïc ca ngôïi veà söùc maïnh cuûa trí tueä, loøng duõng caûm, Ñam San trong söû thi Taây Nguyeân Vieät Nam laø ngöôøi anh huøng chieán ñaáu vôùi caùc tuø tröôûng thuø ñòch, vì muïc ñích rieâng giaønh laïi vôï ñoàng thôøi baûo veä cuoäc soáng bình yeân cuûa buoân laøng thì Rama laø ngöôøi anh huøng trong söû thi AÁN Ñoä laïi ñöôïc ca ngôïi bôûi söùc maïnh cuûa ñaïo ñöùc, loøng töø thieän vaø danh döï caù nhaân. Ñeå thaáy roõ ñieàu naøy, chuùng ta tìm hieåu ñoaïn trích “Ra ma buoäc toäi” trích söû thi Ramayana cuûa Vanmiki . 3- Tổ chức dạy học (55 p) HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV & HS YEÂU CAÀU CAÀN ÑAÏT Hoạt động 1 :Tìm hiểu chung Mục tiêu : Hiểu và nhận thức đầy đủ về sử thi Ấn Độ Tóm tắt được cốt truyện Nêu ý nghĩa của sử thi Rama Tổ chức thực hiện Thao tác 1: Sử thi Ấn Độ Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chung về sử thi Ấn Độ + GV: Cho biết nội dung phần tiểu dẫn giới thiệu vấn đề gì? + HS: Phát biểu. + GV: Chốt lại vấn đề. Thao tác 2: Tóm tắt sử thi Hoïc sinh ñoïc phaàn toùm taét trong SGK Gv chốt lại (SGK ) Thao tác 3: Đoạn trích GV : Em haõy cho bieát vò trí cuûa ñoaïn trích trong boä söû thi ? Hoïc sinh ñoïc vaên baûn ? Cho bieát ñoaïn trích coù theå chia laøm maáy phaàn ? YÙ cuûa töøng phaàn ? HS lần lượt trả lời * Kết luận : – GV định hướng chung – HS ghi nhận Hoạt động 2 : Đọc hiểu Mục tiêu : Hiểu về nội dung và nghệ thuật của Ramma Hiểu về ngôn ngữ nghẹ thuật qua diễn biên stâm trạng của Rama Hiểu tâm sự của XiTa và thái độ chung thủy Sự cchứng giám cho tình yêu thủy chung – thần lửa Anhi Tổ chức thực hiện Thao tác 1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu :Diễn biến tâm trạng, thái độ của Rama HS cho bieát hoaøn caûnh dieãn ra cuoäc gaëp gôõ giöõa Rama vaø Xita? HS trả lời * GV chốt lại – HS ghi bài GV gợi mở : Sau khi chieán thaéng quyû vöông Varana cöùu Xita,Rama noùi vôùi taát caû moïi ngöôøi veà thaéng lôïi cuûa mình vaø söû hoaøi nghi veà loøng chung thuûy cuûa Xita. Taâm traïng cuûa Rama ñöôïc Van mi ki boäc loä roõ qua lôøi noùi, thaùi ñoä vôùi Xi ta vôï cuûa chaøng. Em cho bieát caûm nhaän cuûa em veà nhöõng lôøi leõ ñoù ? HS suy nghĩ và trả lời GV nhận định lại : Gioïng ñieäu cuûa Rama coù luùc trang troïng, cao caû ñaày veû töï haøo (khi noùi veà chieán thaéng cuûa mình), coù luùc gay gaét, giaän döõ, coù luùc thoâ baïo, taøn nhaãn nhö muoán truùt taát caû ra cho haû giaän (khi noùi vôùi Xita ) ? Thaùi ñoä cuûa Rama vôùi Xita ntn ? – HS trả lời theo cách hiểu * Kết quả : GV giảng : Do quaù ghen tuoâng Rama ñaõ maát ñi veû saùng suoát cuûa vò minh quaân. Chaøng ñay ñi ñay laïi vieäc Xita ñaõ ôû trong voøng tay cuûa quyû vöông Ravana. Vaø tuyeân boá khoâng caàn ñeán Xita, coi reû phaåm haïnh, khinh bæ tö caùch cuûa ngöôøi phuï nöõ nhö Xita. ? Tröôùc haønh ñoäng böôùc vaøo löûa cuûa Xita Rama toû thaùi ñoä gì ? Nhö vaäy taâm traïng Rama theå hieän nhö theá naøo qua ñoaïn trích ? – HS phát biểu ý kiến * Gv định hướng – HS ghi bài Thao tác 2 : Tâm trạng Xita GV hỏi : Tröôùc lôøi buoäc toäi laïnh luøng, taøn nhaãn cuûa choàng, Xita ñaõ rôi vaøo tình caûnh nhö theá naøo ? Naøng ñaõ duøng nhöõng lôøi leõ nhö theá naøo ñeå thuyeát phuïc chaøng, tin vaøo loøng chung thuûy cuûa mình ? Lôøi leõ cuõng khoâng lay chuyeån ñöôïc söï hoaøi nghi quaù lôùn trong Rama Xita ñaõ hoaït ñoäng nhö theá naøo ? HS lần lượt suy nghĩ trả lời * Kết quả : GV định hướng lại ý chính – HS ghi bài * Gv gợi mở : Caûm nhaän cuûa em veà nhaân vaät Xita? HS phát biểu theo suy nghĩ GV định hướng chung Thao tác 3: Nghệ thuật GV : Ñoaïn trích cho thaáy neùt ngheä thuaät naøo ñoäc ñaùo ñöôïc Vanmiki söû duïng ? Nhaân vaät bò ñaët vaøo tình theá hieåm ngheøo buoäc phaûi löïa choïn. HS phát biểu và chỉ ra Kết luận chung: – Gv định hướng -HS ghi bài Hoạt động 3: Tổng kết Mục tiêu : NhẬN thức rút ra ý nghĩa bài học cho bản thân Hiểu dược sử thi và giá trị nhân phẩm con người Hiểu được danh dự và phẩm giá Tổ chức thực hiện Gv Giáo dục ý thức và kĩ năng sống cho HS : Phẩm hạnh người phụ nữ HS lắng nghe – HS ñoïc phaàn ghi nhôù SGK. * Kêết luận chung – HS ghi nhớ bài I- Tieåu daãn : SGK 1- Veà söû thi AÁn Ñoä : – Ra ma ya na và Mahabharata là 2 bộ sử thi Ấn Độ nổi tiếng, có ảnh hưởng sâu rộng, lâu bền trong văn hóa, văn học Ấn Độ cũng như nhiều nước Đông Nam Á – Ra ma ya na được hình thành khoảng TK III TCN. Sau đó được Vanmii ki hoàn thiện cả về nội dung và hình thức nghệ thuật. – Ramaya na gồm 24.000 câu thơ đôi. 2- Toùm taét söû thi Ramayana – Bước ngoặt cuộc đời – Xung đột giữa tình yêu và hạnh phúc – Hạnh phúc 3- Ñoaïn trích a). Vò trí : Ñoaïn trích naèm ôû khuùc ca thöù 6 chöông 79 cuûa boä söû thi. b). Boá cuïc. Ñoaïn trích goàm 2 phaàn : – Phaàn 1 : Töø ñaàu ñeán “Ravana ñaâu coù chòu laâu ñöôïc” :dieãn bieán taâm traïng cuûa Rama. – Phaàn 2 : Coøn laïi :dieãn bieán taâm traïng Xita. II- Tìm hieåu ñoaïn trích 1- Dieãn bieán taâm traïng Rama -Qua ngoân ngöõ, gioïng ñieäu : + Lôøi leõ trònh troïng oai nghieâm cuûa baäc quaân vöông : “ta” – “phu nhaân cao quyù”. + Lôøi leõ laïnh luøng, phuõ phaøng, beâu rieáu Xi ta tröôùc maët moïi ngöôøi “phaûi bieát chaécnghi ngôø ñöùc haïnh cuûa naøng”. – Qua thaùi ñoä: + Xem thöôøng , xuùc phaïm ñeán phaåm haïnh cuûa Xi ta + Xua ñuoåi Xita – Tröôùc haønh ñoäng cao caû cuûa Xita (vaøo löûa). + Rama ngoài caâm laëng “maët daùn xuoáng ñaát”. + Rama teâ daïi “nom chaøng khuûng khieáp nhö thaàn cheát”. 2- Taâm traïng Xita – Raèn vaët, ñau xoùt “ñau ñôùn ñeán ngheït thôû”,”nhö thaân daây leo bò voøi voi quaät naùt” – Xaáu hoå, muoán “choân vuøi caû caùi hình haøi cuûa mình”. – Suy suïp tinh thaàn saâu saéc. – Duøng lôøi leõ dòu daøng, ngoït ngaøo keå caû chæ chích ñeå thanh minh cho loøng trinh baïch cuûa mình. – Xi ta duõng caûm böôùc vaøo giaøn hoûa thieâu. èXita laø bieåu töôïng ñeïp veà ngöôøi phuï nöõ Aán Ñoä vôùi ñöùc haïnh saùng ngôøi vaø loøng thuûy chung son saét. 3- Vaøi neùt veà ngheä thuaät: – Ngheä thuaät mieâu taû taâm lí nhaân vaät tinh teá. – Xaây döïng tình huoáng ñaày kòch tính III- Ghi nhôù : SGK (trang 60) 4- Cuûng coá : (3 p) – Hoaøn caûnh dieãn ra “Rama buoäc toäi” – Ñaïo ñöùc , phaåm haïnh cuûa nhaân vaät theå hieän qua ñoaïn trích. 5- Daën doø : (2 p) Học bài và phân tích thái độ, tâm trạng Rama và Xita – Làm bài tập 1,2,3,4 sách bài tập Ngữ văn 10/ tập1 – Soạn bài : “Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự” Câu hỏi: 1. Em hiểu thế nào là tự sự, sự việc, sự việc tiêu biểu, chi tiết và chi tiết tiêu biểu? 2. Trả lời các câu hỏi trong phần thực hành của SGK. 3. Từ những bài tập thực hành đó, em hãy nêu cách chọ sự việc và chi tiết tiêu biểu cho mậotbài văn tự sự?
Giáo Án Ngữ Văn Lớp 10 Tiết 17, 18 Đọc Văn Ra Ma Buộc Tội (Trích Ra Ma
Ngày giảng: 23/09/2009 Tiết 17.18. Đọc văn Ra ma buộc tội (Trích Ra ma – ya – na – sử thi ấn độ) A. Mục tiêu bài học: Giúp HS – Qua đoạn trích Ra ma buộc tội, hiểu quan niệm của người ấn Độ cổ về người anh hùng, đấng quân vương mẫu mực và người phụ nữ lý tưởng, hiểu nghệ thuật xây dựng nhân vật của sử thi Ra – ma – Ya – na. – Bồi dưỡng ý thức danh dự và tình yêu thương. B. Phương pháp + Phương tiện: 1. Phương pháp: Giới thiệu + Bình giảng + Phân tích và phát vấn 2. Phương tiện: Sgk.Sgv NV10(T1) + Giáo án C. Tiến trình lên lớp: 1. ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số. 2. Kiểm tra bài cũ: CH: Sau 20 năm trời xa cách, ngày Uy – lít – xơ trở về thì Pê – nê – lốp vợ chàng có tâm trạng và phản ứng ra sao? Qua đoạn trích “Uy – lít – xơ trở về” cho ta hiểu thêm gì về con người Hi lạp cổ đại? 3. Bài mới: Giới thiệu bài: Nếu người anh hùng ô – đi – xê trong sử thi Hi lạp được ca ngợi về sức mạnh của trí tuệ, lòng dũng cảm. Đăm Săn trong sử thi Tây Nguyên Việt nam là người anh hùng chiến đấu với các tù trưởng thù địch vì mục đích riêng giành lại vợ đồng thời bảo vệ cuộc sống bình yên của buôn làng thì Ra ma, người anh hùng trong sử thi ấn độ lại được ca ngợi bởi sức mạnh của đạo đức, lòng tự thiện và danh dự cá nhân. Để thấy rõ điều này chúng tìm hiểu đoạn trích “Ra ma buộc tội” trích sử thi Ra – ma – Ya – na của Van – mi – ki. Gọi học sinh đọc tóm tắt tiểu dẫn HS đọc ? Dựa vào tiểu dẫn, nêu nguồn gốc hình thành của sử thi Ra – ma – Ya – na? Hs trả lời. ? Nội dung chính của sử thị Ra – ma – Ya – na là gì? Nêu giá trị chung của sử thi? Hs trả lời. ? Đoạn trích “Ra – ma buộc tội” thuộc phần nào của tác phẩm? Đại ý chính là gì? Hs trả lời. GV giải thích từ khó theo SGK. Gọi 3 học sinh đọc đoạn trích trong vai Ra – ma, Xi ta và dẫn truỵên. ? “Đoạn trích có thể chia làm mấy phần? ý của mội phần? Hs trả lời. ? Ra ma gặp lại Xi – ta trong hoàn cảnh nào? (Không gian có gì đáng chú ý? Ra – ma và Xi ta ở trong những vai trò và cương vị nào? ? Những lời nói của Ra ma với mọi người sau chiến thắng quỷ vương Ra – va – na cứu được Xi – ta khẳng định điều gì? Hs trả lời. ? Tự đề cao sức mạnh chiến đấu, người anh hùng Ra – ma còn bộc lộ thái độ, tâm trạng gì?Ngôn ngữ và diễn biến tâm trạng của Ra ma ntn? Hs trả lời. ? Hành động cứu Xi – ta có ý nghĩa gì khác? Hs trả lời. ? Qua lời nói của Ra – ma: “Ta nói cho nàng hay”, ” nay ta nghi ngờ tính cách của nàng” chứng tỏ Ra – ma đang có tâm trạng gì? Hs trả lời. ? Do qua ghen tuông mà thái độ và hành vi đối xử của Ra – ma với Xi – ta ntn? Tìm những chi tiết chứng tỏ điều đó? Hs trả lời. ? Tâm trạng quá ghen tuông đã làm cho Ra – ma thể nào? Hs trả lời. ? Đến lúc Xi – ta òa khóc và đòi lập giàn hỏa thiêu thì tâm trạng của Ra – ma có biến chuyển không? Hs trả lời. ? Qua đây, ta thất Ra – ma là con người thế nào? Hs trả lời. GV: Trước thái độ phũ phàng ấy của Ra – ma. Tâm trạng và thái độ của Xi – ta ra sao? Chú ý đoàn 2. ? Mới gặp lại mặt chồng, Xi ta đã phải nghe những lời nói xa lạ và gặp những của chỉ thiếu thân thiết của Ra – ma, khiến nàng có thái độ ra sao? Hs trả lời. ? Trước những lời nói có tính chất coi rẻ phẩm hạnh, khinh bỉ tư cách người phụ nữ của Xi – ta, tâm trạng nàng thế nào? Hs trả lời. ? Sau những phút choáng vàng đau đớn đến tê dại, Xi -ta phản ứng ra sao trước những lời có tính chất cáo buộc của Ra – ma? Hs trả lời. ? Dùng những lời lẽ sợ không có sức thuyết phục, Xi – ta đã đi đến quyết định gì? Hành động đó có ý nghĩa ntn? Hs trả lời. ? Đọc và tìm hiểu về Xi – ta, ta dường như thấy bóng dáng của một người phụ nữ trong văn học Việt nam. Nàng là ai? “Qua đây, cho ta thấy Xi – ta là một người phục nữ ntn? Hs trả lời. ? Em có nhận xét gì về nghệ thuật sử dụng trong đoạn trích? Giá trị nội dung đoạn trích là gì? Hs trả lời. I. Tìm hiểu chung: 1. Vài nét về sử thi Ra -ma – Ya – na: – Hình thành khoảng TK III -TCN, hoàn thiện nhờ đạo sỹ Van – mi – ki ghi lại bằng văn vần. Gồm 24.000 câu thơ đôi chia thành 7 khúc ca – 81 chương. Giá trị: + Được người ấn Độ xem là kinh thánh của dân tộc mình: Nuôi dưỡng tinh thần, đạo đức dân tộc. + Là kiệt tác thi ca đầu tiên của ấn độ. + Thành công trong miêu tả thiên nhiên tràn đầy sức sống và chứa chan tình người, thể hiện nội tâm nhân vật sâu sắc và chân thực. 2. Đoạn trích: a. Vị trí. Sau khi cứu được Xi ta – Ra ma bông nghi ngờ lòng chung thủy của nàng khi ở với Ra – va – na. Đoạn trích diễn tả không khí Ra ma và Xi ta gặp gỡ nhau thật nặng nề, trang nghiêm như phiên toàn xử án. b. Bố cục: HS đọc. + Phần 1 (Từ đầu” có chịu được lâu” Tâm trạng và những lời buộc tội của Ra ma đối với Xi ta sau khi đã cứu được nàng từ tay quỷ vương Ra- va – na. + Phần 2 (còn lại): Tâm trạng hành động của Xi – ta trước lời buộc tội của Ra ma và sự xót thương của muôn loài đối với nàng. II. Đọc hiểu: 1. Hoàn cảnh tái hợp của Ra ma và Xi ta: + Xi ta: Hơn cả nỗi xót xa, tủi thẹn của 1 người vợ mà còn là nỗi khổ mất danh dự của mộ con người (Hơn nữa, một hoàng hậu) trước cộng đồng. 2. Tâm trạng Ra ma: – Sau chiến thắng: Ra ma khẳng định chiến thắng và tài nghệ của mình, sự giúp đỡ của những người bạn hảo hán. – Thể hiện rõ lý tưởng chiến đấu, sức mạnh của cộng đồng: “Nàng cần phải biết.mà ta đã thắng kẻ thù với sự giúp đỡ của bạn bè. Ta làm điều đó vì nhân phẩm của ta, để xóa bỏ vết ô nhục, để bảo vệ uy tín và danh dự của dòng họ lừng lẫy tiếng tăm. – Xung đột cá nhân: Cơn ghen tuôngm nghi ngờ đức hạnh của Xi ta: “Thấy người đẹp với gương mặt bông sen lòng Ra – ma đau như dao cắt” Đau vì ý thức cá nhân trỗi dậy, tính ích kỷ bộc lộ dần. Qua ngôn từ, giọng điệu: – Lời nói ẩn chứa nỗi đau xót, ghen tức trong lòng. Thể hiện thái độ phũ phàng, lạnh lùng. Qua thái độ và hành vi: + Đay đi đay lại 3 lần về việc Xi ta ở trong vòng tay của quỷ vương Ra – va – na: “nàng đã lưu lại.đã từng sống.ở trong nhà hắn” + Hai lần tuyên bố không cần nàng, muốn xua đuổi nàng đi..” Ta không ưng có nàng nữa vậy ta không cần đến nàng nữa. nàng muốn đi đâu tùy ý” Thậm chí hạ lời khuyên quá tầm thường, thiếu suy nghĩ chín chắn, khuyên Xi ta muốn lấy ai thì lấy, coi rẻ phẩm hạnh, khinh bỉ tư cách người phụ nữ của Xi ta.. * Trước hành động cao cả của Xi ta: 2. Tâm trạng Xi – Ta: – Nghe những lời tuyên bố thóa mạ của Ra – ma: Xi ta đau đớn đến nghẹn thở như 1 cây leo bị vòi voi quật nát; nàng xấu hổ cho số kiếp, muốn “vùi chôn cả hình hài của mình? Lời nói của Ra ma như một mũi tên xuyên vào trái tim nàng. – Nàng nhận ra thực lòng ghen tuông của Ra ma. Bởi có dũng khí, bất khuất nên Xi ta vẫn đứng vững, trấn tĩnh lại, dùng lời lẽ vừa dịu dàng, vừa nghẹn ngào để thanh minh cho mình. + Chỉ trích lời lẽ quá hồ đồ, thô bạo của Ra – ma, xem đó là lời của “Người thấp hèn chửi mắng 1 con mụ thấp hèn”. + Chỉ trích thái bộ ngờ vực không căn cứ của Ra – ma, dùng mọi lời – mọi bằng chứng hùng hồn để chứng minh lòng sắt son thủy chung, vẫn giữ gìn hạnh phúc của người vợ “Trái tim thiếp đây thuộc về chàng” Còn cái đáng trách chính là số phận của nàng. + Phê phán Ra ma bằng những lời lẽ hết sức cụ thể: Sao không gửi lời nhắn từ bỏ khi Ha – me – man tới không cần mạo hiểm để khổ cứu nàng; như 1 người thấp hèn bị giầy vò; không hiểu được bản chất sao hồi thanh niên còn cưới nàng. III. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: 2. Nội dung: Khắc họa thành công xung đột tâm lý của Ra – ma và Xi ta. Xây dựng tượng đài về người phụ nữ chung thủy, kiên trinh. 4. Củng cố – Nhận xét: – Hệ thống nội dung: Theo bài học – Cho học sinh luyện tập 1. Yêu cầu HS suy nghĩ: Nếu em là Ra – ma và Xi -ta, em có sử sự như vậy không? Vì sao? 2. So sánh nghệ thuật thể hiện tâm lý nhânvật anh hùng của Ra – ma – Ya – na có gì khác so với 2 sử thi đã học là Ô – đi – xê và Đăm Săn. 5. Dăn dò: – Học bài. Soạn bài tuần 7
Giáo Án Ngữ Văn 10 Tiết 40: Đọc Văn Nhàn
Phân môn : Đọc văn Tiết 40 Soạn : 2/11/10 NHAØN -Nguyeãn Bænh Khieâm- I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức : – Một tuyên ngôn lối sống hòa hợp với thiên nhiên, đứng ngoài vòng danh lợi, giữ cốt cách thanh cao được thể hiện qua những rung động trữ tình , chất trí tuệ – Ngôn ngữ mộc mạc , tự nhiên nhưng ẩn ý thâm trầm , giùa tính trí tuệ 2. Kĩ năng – Đọc thơ Đường luật 3. tư tưởng : – Cảm nhận vẻ đẹp cuộc sống và nhân cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ – Hiểu đúng quan niệm sống nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm II. THIẾT BỊ DẠY HỌC 1. GV : SGK , SGV, thiết kế giáo án lên lớp 2. HS : SGK , SBT, đọc và soạn bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1.Ổn định : 1p 1. Kiểm tra bài cũ: 3P Bài: Cảnh ngày hè. Yêu cầu: Ñoïc thuoäc loøng baøi Caûnh ngaøy heø, cảm nhận của em về ngheä thuaät taû caûnh nguï tình cuûa taùc phaåm. 2. Bài mới: Lời vào bài:2P Sống gần trọn thế kỉ XVI, Nguyễn Bỉnh Khiêm đã chứng kiến biết bao điều bất công ngang trái của xã hội phong kiến. Chính vì vậy, ông chán nản và lui về sống tại quê nhà với triết lí : « Nhàn một ngày là tiên một ngày ». Để hiểu thêm về quan niệm sống của ông, ta tìm hiểu bài thơ « Nhàn » của ông. 3.Tổ chức dạy học : 40 p Hoaït ñoäng cuûa GV&HS Noäi dung caàn ñaït Hoạt động I: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chung về tác giả và tác phẩm. Mục tiêu Hiểu biêt về NBK và văn bản Nhàn Bốicảnh bài thơ – xuấy xứ Cảm hứng chủ đạo Tổ chức thực hiện – Thao tác 1: Tìm hiểu về tác giả. + GV: Yêu cầu học sinh đọc phần tiểu dẫn SGK. Cuộc đời , con người Nguyễn Bỉnh Khiêm có gì đáng lưu ý? + HS: Trả lời. * Kết quả : + GV: Nhấn mạnh vẻ đẹp nhân cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm : o Nhỏ: ông được cho theo học người thầy nổi tiếng là Bảng Nhãn Lương Đắc Bằng. o Lê suy thoái (Lê Uy Mục, Tương Dực) à Mạc Đăng Dung à nhà Mạc (1526), Nguyễn Bỉnh Khiêm (36 tuổi), thi đỗ tiến sĩ, làm quan triều Mạc. o 8 năm sau , ông dâng sớ vạch tội và xin chém đầu 18 lộng thần. Vua không nghe, ông cáo quan về ở ẩn,vẫn canh cánh việc nước à thuyết: hành – tàng, xuất – xử của người xưa (Trung Quốc: Lã Vọng, Đào Tiềm, Việt Nam: Tô Hiến Thành, Chu An, Nguyễn Trãi). Ông dựng am Bạch Vân à Bạch Vân cư sĩ, dạy học có nhiều hoc trò đỗ đạt làm quan à Tuyết Giang phu tử. – HS theo dõi – ghi nhận SGK * Gv giảng thêm về nội dung thơ NBK Noäi dung : mang ñaäm tính trieát lí, giaùo huaán, ngôïi ca chí cuûa keû só, thuù thanh nhaøn, ñoàng thôøi pheâ phaùn nhöõng ñieàu xaáu xa trong xh. – HS lắng nghe Thao tác 2 : tìm hiểu văn bản GV gọi HS ñoïc baøi thô, chia boá cuïc. – HS đọc bài thơ và nhận xét thể loại – bố cục Kết quả : – GV ñònh höôùng Vôùi baøi thô naøy ta neân ñi theo boá cuïc thoâng thöôøng 2/2/2/2 – HS ghi nhận * Kết luận : – GV định hướng chung : Nhàn do người đời dadựt – nhàn chỉ là quan niệm của NBK mà thôi – HS theo dõi Hoạt động 2: Tìm hiểu bài thơ Mục tiêu Thấu hiểu giá trị tư tưởng và nghệ thuật của bài thơ Phân tích nọi dung làm roc quan niệm nhà của NBK Tổ chức thực hiện Thao tác 1: GV yêu cầu HS đọc hai câu đề và phát biểu : Caùch duøng soá töø, dnh töø vaø nhòp thô coù gì ñaùng chuù yù? Vaäy 2 caâu ñeà cho ta hieåu cuoäc soáng vaø taâm traïng taùc giaû ntn? NBK ñaõ taïo neân heä thoáng töø ngöõ ñoái laäp nhau, em haõy chæ ra vaø cho bieát hthoáng ñoái laäp ñoù coù t/d gì trong boäc loä tö töôûng, thaùi ñoä cuûa taùc giaû? – HS suy nghĩ và trả lời Kết quả : GV định hướng HS ghi nhận * Gv thuyết giảng : Töø “moät” laëp ñi laëp laïi,nhaéc ñi nhaéc laïi Nhòp ñieäu chaäm daõi, tö theá ung dung (2/2/3) “Thô thaån” – HS lắng nghe Thao tác 2: Hai câu thực Gv yêu cầu HS đọc hai câu thực và phân tích : HS thực hiện Kết quả : GV định hướng HS lắng nghe và ghi nhận * Gv giảng : Xây dựng hệ thoáng töø ngöõ ñoái laäp nhö vaäy NBK boäc loä roõ thaùi ñoä cuûa mình: cho thaáy söï khaùc bieät giöõa oâng & nhöõng ngöôøi khaùc ñoù laø caùch löïa choïn cho mình moät cuoäc soáng” laùnh ñuïc tìm trong”. * Gợi ý : Nhö vaäy em hieåu nhö theá naøo veà caùi “daïi” cuûa NBK & caùi “ khoân” cuûa ngöôøi ñôøi. “Daïi “ ôû ñaây theå hieän moät loái soáng cao ñeïp , moät tö töôûng , nhaân caùch thanh cao, không maøng danh lôïi , không nuoâi cô möu, không chòu luoàn cuùi, mua danh , baùn töôùc, tham nhöõng ñieàu phuø phieám. Ñuùng nhö oâng ñaõ noùi: “ Khoân maø khoân ñoäc laø khoân daïi Daïi voán hieàn laønh aáy daïi khoân” (Thô Noâm-94) – HS lắng nghe Thao tác 3: Hai câu luận Gv gọi HS đọc và phân tích hai câu luận Moãi töø , moãi chöõ ñöôïc NBK söû duïng raát ñaét, raát tinh teá, hieäu quaû, em haõy phaân tích ñeå thaáy ñöôïc caùi taøi ñoù cuûa oâng? Em coù nhaän xeùt gì veà hình aûnh thô ?hình aûnh ñoù göûi gaém ñieàu gì? HS đọc và suy nghĩ trả lời kết quả : Gv giảng và định hướng Thu –aên maêng truùc Ñoâng – aên giaù Xuaân-taém hoà sen Haï-taém ao à Con ngöôøi thuaän theo tự nhiên hoøa hôïp vôùi thiên nhiên , muøa naøo thöùc aáy, muøa naøo öùng vôùi thu vui aáy. * Gv bình : NBK hoøa cuøng sinh hoaït cuûa ngöôøi noâng daân. Ta k coøn thaáy moät Traïng Trình ,không thaáy tö theá cao ngaïo , chieãm treä cuûa moät oâng quan maø chæ hieän leân ôû ñaây moät laõo noâng tri ñieàn Trôû veà vôùi thieân nhieân, veà nôi vaéng veû laø tìm ñeán cs bình dò ,thanh tao. ÔÛ ñoù con ngöôøi vaø tn hoøa vaøo nhau.Ñoù cuõng moät laàn nöõa theå hieän saâu saéc hôn veû ñeïp taâm hoàn cuûa NBK. * Giáo dục kĩ năng sống : GV yêu cầu HS lieân heä vôùi moät boä phaän , moät lôùp ngöôøi trong xã hội hieân nay thöôøng tìm moïi caùch ñeå toû ra mình cao quyù hôn ngöôøi khaùc và chọ cách sống cao sang , tập theo thương lưu.Theo em điều đó đúng và có giúp gì cho bản thân? E có như thế không? HS suy ngẫm và trả lời Thao tác 4: Hai câu kết GV gọi HS đọc hai câu kết vfa phân tích : Trieát lí NBK ñöa ra ôû hai caâu cuoái laø gì? Noù lí giaûi như thê nào cho nhöng caâu thô treân? HS thực hiện KẾT QUẢ : -GV giảng và định hướng – HS ghi nhận Trieát lí: Gv lieân heä vôùi nhöõng baøi thô khaùc cuûa caùc nhaø thô cuøng thôøi ñeå thaáy ñöôïc ñaây laø caùi nhìn tích cöïc cuûa moät thôøi ñaïi vaø cho ñeán hoâm nay noù vaãn coøn nguyeân giaù trò.Qua ñoù giaùo duïc tö tuôûng soáng, loái soáng tích cöïc cho HS. * Caâu hoûi thaûo luaän rèn kĩ năng cho HS : Em hieåu theá naøo veà yù nghóa caùi maø NBK goïi laø “nhaøn”? Hs phát biểu – laø khoâng tranh ñua,khoâng maøng danh lôïi, khoâng bon chen, khoâng cô möu, töï duïc. – laø soáng thanh thaûn, an nhieân, töï taïi bôûi nhöõng thuù vui rieâng cuûa mình. Nhö vaäy “nhaøn” ôû ñaây k ñôn thuaàn laø nhaøn haï veà theå xaùc hay ñuùng hôn NBK k noùi veà caùi nhaøn theå xaùc, laø k laøm gì maø oâng muoán ñeà cao caùi nhaøn trong taâm hoàn con ngöôøi, caùi thanh thaûn , an nhieân. Hoạt động 3: tổng kết Mục tiêu : Nhấn mạnh và khắc sâu ý nghĩa bài thơ Hiểu nghệ thuật bài thơ Tổ chức thực hiện GVgọi HS đọc ghi nhớ HS ghi nhớ bài * Kết luận : – GV định hướng: Lối sống nhàn Biết giữ nhân cách I.Giôùi thieäu chung 1.Taùc giaû -NBK (1491-1585), hieäu Baïch Vaân cö só. -Laø oâng quan thanh lieâm , chính tröïc. -Laø nhaø thô lôùn cuûa dân tộc. .Saùng taùc -“Baïch Vaân am thi taäp” -“Baïch Vaân quoác ngöõ thi taäp” 2.Vaên baûn Xuaát xöù : laáy trong Bạch Vân Quốc ngữ thi tập” Boá cuïc: ñeà ,thöïc, luaän, keát. II.Ñoïc hieåu chúng tôi caâu ñeà “Moät mai.. Thô thaån . “ -“moät” – mai, cuoác, caàn caâu : vaät duïng quen thuoäc cuûa nhaø noâng. -“thô thaån”:ung dung ,ñieàm nhieân, thanh thaûn. à Hai caâu thô theå hieän quan nieäm veà cuộc sống nhaøn taûn, gaàn guõi vôùi daân. 2. Hai caâu thöïc “Ta daïi ta.. Ngöôøi khoân.” – Töø ngöõ ñoái laäp: à Hai caâu thöïc nhaán maïnh veû ñeïp nhaân caùch NBK: veà vôùi tự nhiên , soáng thoaùt khoûi voøng danh lôïi ñeå taâm hoàn an nhieân, khoaùng ñaït. 3. Hai caâu luaän “Thu aên. Xuaân taém..” -thu-maêng truùc -ñoâng-giaù -xuaân- taém hoà sen -haï – taém ao à NBK choïn cho mình moät cuộc sốnghôïp vôùi töï nhieân, hoøa vôùi ñôøi thöôøng , bình dò maø khoâng keùm phaàn thanh cao. 4. Hai caâu keát “Röôïu Nhìn xem” à caùi nhìn cuûa moät baäc ñaïi nhaân, ñaïi trí. III. GHI NHỚ : SGK 4. Cuûng coá:1p -Nhaân caùch cao ñeïp cuûa NBK? -Trieát li soáng saâu saéc? – Hiểu được tính tích cực và sâu sắc trong quan niệm sông nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm. – Nắm được những đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ. – Hoïc baøi cuõ: Hoïc thuoäc baøi thô chuù yù nhöõng neùt ñaëc saéc ngheä thuaät, noäi dung vaø nhaân caùch cuûa taùc giaû. 5. Daën doø:1p Hoïc baøi. Chuaån bò baøi môùi: Ñoïc “Tieåu Thanh kyù” – Nguyeãn Du Câu hỏi: 1. Nêu vài nét về tác phẩm ? 2. Caâu thô ñaàu cho ngöôøi ñoïc bieát ñieàu gì? 3. Taùc giaû muoái noùi gì trong 4 caâu ñaàu cuûa baøi thô, nhaát laø hai caâu 3,4 ? 4. Em hieåu caâu thô “Noãi hôøn kim coå trôøi khoân hoûi “ nhö theá naøo ? 5. Ñoïc 2 caâu keát ta hieåu veà con ngöôøi Nguyeãn Du nhö theá naøo ? 6. Chuû ñeà cuûa baøi thô
Giáo Án Ngữ Văn 10 Bài: Ra
– GV: Giới thiệu hiểu biết của em về Van -mi-ki ? Quá trình hình thành sử thi Ra-ma-ya-na?
– HS: trả lời
– GV mở rộng
Vanmiki: Sống ở thế kỉ III TCN, được nhân dân Ấn Độ xem là nhà thơ đầu tiên của dân tộc mình. Thuộc đẳng cấp Bàlamôn, bị cha mẹ ruồng bỏ phải trốn vào rừng sâu làm thảo khấu. Sau được Na -ra-đa dạy bảo mà trở thành đạo sĩ.
– GV: Sử thi này có ảnh hưởng như thế nào đối với Ấn Độ và thế giới?
Có ảnh hưởng rộng lớn:
+ Ấn Độ: Được soạn ra từ nhiều thứ tiếng dân tộc khác nhau, được cải biên thành ca kịch và nhiều hình thức nghệ thuật khác. Người Ấn Độ coi đây là một thánh kinh. Người Ấn Độ khẳng định: “Chừng nào sông chưa cạn, đá chưa mòn thì Rama còn làm say mê lòng người và cứu rỗi họ ra khỏi vòng tội lỗi”
+ Tác phẩm còn đựoc phổ biến sâu rộng ở các nước đặc biệt là khu vực Đông Nam Á: Rama Kiên (Thái Lan), Kiêm Kê (Campuchia), Xỉn xay (Lào), Ramayana (Chăm- VN), Dạ thoa vương (Lĩnh Nam chích quái- VN)
– GV: Hãy tóm tắt sử thi Ra-ma-ya-na ?
– HS tóm tắt.
– GV chốt lại ý.
Hoạt động 2: Đọc, tóm tắt tác phẩm
– GV: Vị trí của đoạn trích ?
– HS trả lời.
– GV hướng dẫn học sinh đọc đoạn trích
Hoạt động 3: Phân tích, cắt nghĩa văn bản
– GV: Ngoài việc khẳng định sức mạnh chiến đấu, Ra-ma còn bộc lộ thái độ, tâm trạng gì?
– HS: trả lời
– GV: Vì sao Ra-ma ra sức cứu Xita rồi lại kết tội và ruồng bỏ nàng? Tại sao Ra-ma nói những lời đay nghiến Xita trước mặt những người khác?
– HS: trả lời:
Rama nói với Gianaki tội nghiệp khiêm nhường đứng ở trước mặt chàng, đang khao khát những lời nói yêu thương của chồng sau bao ngày xa cách. Rama đã gọi Xita là”phu nhân cao quý”, đây ko phải là cách gọi hạ thấp nhưng lại bộc lộ xa lạ, lạnh lùng, quan cách và đầy trịnh trọng, dường như không một chút thân mật. Hoàn toàn khác với cách gọi vợ đầy âu yếm của Uylixơ khi gặp vợ: “Nàng ơi” với Pênêlôp (đoạn trích” Uylixơ trở về”).
Nhìn Gianaki, “lòng Rama đau như dao cắt”. nhưng vì sợ tai tiếng nên chàng “bèn nói với nàng, trước mặt những người khác”. Một lần nữa chàng khẳng định”chẳng phải vì nàng mà ta đã đánh thắng kẻ thù…Ta làm điều đó vì nhân phẩm của ta..”. Sau chiến thắng, được gặp lại vợ nhưng lòng Rama không hề thanh thản. Có một sự đấu tranh giữa lí trí và tình cảm, giữa danh dự – bổn phận với tình yêu trong Rama và cuối cùng, lí trí- danh dự- bổn phận đã chiến thắng. Do vậy chàng vẫn tiếp tục nói những lời không phải với Xita.
– GV: Trước thái độ của Ra-ma, Xita như thế nào? Nàng đã làm gì để thanh minh cho mình?
– HS: trả lời.
– GV: Thái độ của Ra-ma khi Xita bước lên giàn hoả thiêu
– GV: Tâm trạng của như thế nào khi được chồng cứu?
– HS: trả lời.
– GV: Thái độ Xi ta khi nghe những lời buộc tội của Ra ma?
– HS: trả lời.
– GV: Xi ta thanh minh cho mình như thế nào?
– HS: trả lời.
– GV: nhận xét, bổ sung.
Hoạt động 4: Tổng hợp, đánh giá chung
– GV: Đặc sắc nghệ thuật của đoạn trích.
– HS trả lời
– GV: Nghệ thuật thể hiện tâm lý, tính cách nhân vật trong đoạn trích?
– GV: Ý nghĩa của văn bản?
– HS trả lời.
Hoạt động 5: Củng cố, kiểm tra, đánh giá
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Sử thi Ra-ma-ya-na.
– Hình thành: Khoảng thế kỷ IV-III trước CN: văn vần, tiếng Phạn được đạo sị Van-mi-ki hoàn thiện.
– Một trong hai bộ sử thi nổi tiếng của Ấn Độ
– Gồm 24.000 câu thơ đôi, chia thành 24 khúc ca lớn kể về những kì tích của hoàng tử Ra ma.
– Tóm tắt (SGK/55)
3/ Đoạn trích.
a. Vị trí: Chương 79, khúc 6 của sử thi Ra- ma-ya-na.
b. Bố cục: 2 phần
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. 1. Nội dung: a. Diễn biến tâm trạng của Ra-ma.
– Khẳng định tài năng và sứ mạng của mình
– Thái độ ghen tuông, nghi ngờ Xita (ngôn từ lạnh lùng, xa cách; giọng điệu đay nghiến, ghen tuông, xua đuổi Xita, buông những lời xúc phạm tầm thường. Thái độ và hành động vô cảm…)
→ Vì danh dự dòng họ và tình yêu mãnh liệt
– Không nói lời nào, mắt dán xuống đất và đau khổ vô biên khi Xita ta bước lên giàn hỏa thiêu, nhưng kiên quyết hi sinh tình yêu để bảo vệ danh dự của một anh hùng, một đức vua gương mẫu
→ Đứng trên tư cách kép (con người xã hội và con người cá nhân), đứng giữa tình yêu và danh dự, Ra-ma đã lựa chọn danh dự để làm tròn nghĩa vụ, bổn phận, trách nhiệm của 1 đức vua anh hùng
→ Ca ngợi phẩm chất người anh hùng lý tưởng Ra-ma.
2. Diễn biến tâm trạng của Xi ta.
– Vui và hạnh phúc sau khi được chồng cứu
– Kinh ngạc, đau khổ, tủi nhục trước thái độ và những lời sỉ nhục của chồng.
– Dùng lời lẽ dịu dàng, đoan trang thanh minh cho mình, đem tình yêu, danh dự làm bằng chứng thuyết phục.
– Hành động: bước lên giàn hoả thiêu để chứng minh phẩm hạnh của mình.
→ Ca ngợi phẩm chất người phụ nữ lý tưởng trong sáng, chân thực, thủy chung, giàu lòng tự trọng, có nhân cách cao quý của người phụ nữ Ấn Độ cổ đại.
2. Nghệ thuật:
– Xây dựng nhân vật lý tưởng với tâm lý, tính cách, triết lý, hành động.
– Sử dụng hình ảnh, điển tích,ngôn ngữ miêu tả và đối thoại, giọng điệu, xung đột kịch tính,… giàu yếu tố sử thi.
3. Ý nghĩa văn bản:
– Quan niệm về đấng minh quân và người phụ nữ lý tưởng của người Ấn Độ cổ đại, bài học vôgiá và sức sống tinh thần bền vững cho đến ngày nay.
– Người Ấn Độ tin rằng: “Chừng nào sông chưa cạn, núi chưa mòn thì Ra-ma-ya-na còn làm say đắm lòng người và cứu vớt họ thoát khỏi tội lỗi”.
III. Luyện tập
Bạn đang xem bài viết Giáo Án Ngữ Văn 10 Tiết 17, 18: Đọc Văn Ra Ma Buộc Tội trên website Maiphuongus.net. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!